5 Vragen aan… Marlies Kleiterp van De Nieuwe Kerk

De Nieuwe Kerk in Amsterdam opende in oktober 2023 De Grote Indonesië Tentoonstelling. Deze geeft een beeld van de lange en veelbewogen geschiedenis, de rijke cultuur van het land en de bewoners. Met aandacht voor bekende en onbekende facetten. We spraken met Marlies Kleiterp, hoofd tentoonstellingen bij De Nieuwe Kerk. “Wij vertellen het brede verhaal dat nog altijd onderbelicht is gebleven in de Nederlandse schoolboeken.”

1. Welke reacties op de tentoonstelling tot nu toe zijn je bijgebleven?

“Heel bijzonder vond ik het bezoek van de presidentsdochter Kartika Soekarno aan de tentoonstelling. Zij gaf een mooi compliment: ‘Een stap voorwaarts voor Nederland en de nieuwe generatie.’ Daar zijn we heel trots op. Ook zien we dat de tentoonstelling veel losmaakt bij het publiek. Dat hoop je natuurlijk ook als je zoiets maakt. Aan het einde hebben we een ruimte ingericht waar bezoekers een boodschap kunnen achterlaten. Ik lees de briefjes regelmatig. Het zijn persoonlijke, betekenisvolle verhalen die je raken. Ik deel er graag eentje: ‘Mijn vader is in 1924 op Sumatra geboren. Hij bleef daar tot zijn achtste jaar. Hij wilde nooit terug en vertelde weinig over zijn tijd daar. Ik snap door de tentoonstelling nog beter waarom.”

2. Wat is jouw favoriete deel van de tentoonstelling?

“Mijn hart gaat echt sneller kloppen als ik door de thema’s Oude Rijken en Voorouderculturen loop. Niet alleen vanwege de prachtige kunst, de gouden sieraden of de bijzondere stoffen, maar ook vanwege de persoonlijke verhalen. Het zijn verhalen die ertoe doen. Over tradities, rituelen, culturen en geschiedenis. Die zijn belangrijk om de rest van de geschiedenis beter te begrijpen.”

3. Wat hoop je dat mensen bijblijft?

“We willen bereiken dat Indonesië de aandacht krijgt die het verdient. Wij vertellen het brede verhaal dat nog altijd onderbelicht is gebleven in de Nederlandse schoolboeken. De tentoonstelling is daarmee een soort geschiedenisles die velen van ons nooit hebben gehad. Voor de één zal het een eerste ontmoeting zijn, voor de ander is het misschien wel één en al herkenning en roept het (familie) herinneringen op. We hopen een bescheiden bijdrage te leveren door mensen aan het denken te zetten. We beogen de dialoog en het gesprek te stimuleren.”

4. Welke uitdagingen kwamen jullie tegen bij het opzetten?

“Een tentoonstelling van deze omvang kent een voorbereidingstijd van wel drie jaar. We hebben met tal van personen, organisaties, musea, experts, schrijvers en deskundigen uit Indonesië en de Indonesische gemeenschap in Nederland samengewerkt. Meer dan honderd! Vanaf het moment dat het idee voor deze tentoonstelling is ontstaan, hebben we gezegd dat het een meerstemmig verhaal moest worden. Het was fantastisch, maar zeker ook uitdagend om zo’n groot samenwerkingsproject in goede banen te leiden.”

5. Wat is je favoriete moment bij een nieuwe tentoonstelling?

“Voor iedere tentoonstelling geldt voor mij dat de opbouwfase heel bijzonder is. We kijken al maanden – of soms jaren – naar (technische) ontwerptekeningen, maar als een tentoonstelling dan eenmaal echt wordt gebouwd en de zalen worden ingericht, dan worden al die schetsen en tekeningen werkelijkheid. Ik voel me dan echt trots dat het ons is gelukt! In het geval van de Indonesië-tentoonstelling is het nog mooier geworden dan ik ooit had gedacht.”