Column Barbara van Beukering: 'Ouders klappen voor elke scheet die hun kroost laat'

Journalist en schrijver Barbara van Beukering deelt op deze plek haar persoonlijke verhalen. Ditmaal schrijft ze over de inflatie van het begrip trots.

‘Ben je niet vreselijk trots op je dochters?’ Ik zat met drie vriendinnen cocktails te drinken in een hotelbar. Op de vraag hoe het met mijn dochters ging, had ik opgesomd wat hen bezighield. De oudste van 29 is eindredacteur bij de VPRO, de middelste van 27 is eigenaar van een restaurant en de jongste van 25 is journalist en staat regelmatig op de barricaden als feminist. ‘Trots?’ vraag ik, ‘Nou nee, ik ben niet per se trots.’ Mijn vriendinnen keken me verbaasd aan. Ik probeerde mezelf snel te nuanceren: ‘Ik ben natuurlijk wel heel dankbaar en blij voor ze dat het zo goed gaat, maar dat is iets anders dan trots.’

'Mijn vriendinnen keken me verbaasd aan'

Als ik door Facebook of Instagram scrol, wemelt het van de posts van trotse ouders. Kind jarig? Trots. Zwemdiploma gehaald? Trots. Taart gebakken? Trots. Afgestudeerd? Trots. Afgezien van het te pas en te onpas bezigen van de term, heb ik moeite met het woord. Ik kan er niet exact de vinger opleggen, maar voor mijn gevoel heeft het woordje trots niet alleen te maken met degene op wie je trots bent, maar ook vooral met jezelf. Alsof je zegt: ‘Kijk eens wat een geweldige dochters ik heb.’ Een snelle check op Vandale.nl bevestigt mijn vermoeden enigszins. Trots betekent 1. Met een te hoge dunk van zichzelf en 2. Zich vereerd voelen met. In het beste geval betekent het dat ik me vereerd voel met mijn dochters. Dat voel ik me natuurlijk wel, maar dat is niet wat ik wil zeggen, want dat gaat meer over mij dan over hen. Het feit dat ze het goed doen in maatschappelijke zin, hebben ze in de eerste plaats aan zichzelf te danken. Het zijn flinke, harde werkers, ze doen hun best. Maar ze hebben ook een énorme pot geluk in hun leven. Ze zijn geboren in Nederland, hadden een stabiele en gelukkige jeugd en konden de opleidingen volgen die ze wensten. White female privilege. Alle ingrediënten waren aanwezig om er iets van te bakken in het leven. Ik zou bijna willen zeggen: het is ze geraden ook.

'OUDERS KLAPPEN VOOR ELKE SCHEET DIE HUN KROOST LAAT'

Eén van de vriendinnen, zelf kinderloos, was het met mij eens dat trots onderhevig is aan inflatie. En dat het irritant is dat hedendaagse ouders klappen voor elke scheet die hun kroost laat. Ze begreep dat ik niet zomaar wil strooien met het woord trots waar het gaat om schoolof werkprestaties, maar vroeg of er situaties waren waarop ik wel trots was op mijn kinderen. Ik moest hard nadenken. Ja. Toen oudste dochter na haar bachelor een jaar in Brazilië woonde en dengue, knokkelkoorts, opliep. Ze werd hondsberoerd met 40 graden koorts in het ziekenhuis in São Paulo opgenomen. Door de telefoon verzekerde ze me dat ze in goede handen was, dat ik echt niet hoefde te komen en dat ze heus beter zou worden, ook zonder mijn hand vast te houden. Dit gedachtespoor volgend was ik ook trots op jongste dochter die tijdens haar tussenjaar in New York ’s nachts in een club werd gedrogeerd. In de metro onderweg naar huis is ze out gegaan. ’s Ochtends om zes uur werd ze op de vloer van een wagon wakker bij het eindstation van de metro, ver buiten de stad. Ze was beroofd; haar tas, telefoon, portemonnee, alles was weg. Ze facetimede me met de iPad van een huisgenoot, met rode ogen en een betraand gezicht. Maar ook van haar mocht ik niet komen, dat had geen zin, ze loste het wel op. En op de middelste dochter was ik een half jaar geleden apetrots, toen ze haar eerste kind baarde. Volkomen rustig trotseerde ze de pijn van de weeën en zonder in paniek te raken perste ze haar baby op de wereld. Ik realiseer me dat ik voornamelijk trots ben op momenten waarop ze fysieke pijn doorstaan en moeten overleven. ‘Je hebt nu eenmaal een goed stel hersens meegekregen’, zei mijn moeder steevast als ik een mooi rapport had. Terwijl ik op waardering kon rekenen als ik ziek was en toch naar school ging, zonder te zeuren. Het zegt dus waarschijnlijk meer over mij dan over het woordje trots.