‘Mensen kiezen er niet voor om op straat te leven’
Hoofdredacteur Hilde Veeren las tijdens haar zomervakantie Het zoutpad en werd er zo door gegrepen dat ze direct bij terugkomst een interview aanvroeg met schrijfster Raynor Winn. Ze sprak haar over haar leven als dakloze, het succes van haar debuut en zoute bramen.
Een paar jaar geleden waren jullie nog dakloos, nu ben je een succesvol schrijfster.
‘Klopt, door slechte investeringen waren we alles kwijt. Ons huis, al ons geld en vlak daarna kregen we ook nog te horen dat mijn man Moth corticobasale degeneratie (CBD, red.) heeft, een ongeneeslijke hersenziekte.
De dag dat we alles kwijtraakten, besloten we het South West Coast Path te gaan lopen. Met twee rugzakken en een tentje. We hadden nauwelijks geld voor eten en hebben maanden op noodles geleefd. Tijdens onze wandeling maakte Moth aantekeningen in de zijlijn van onze Paddy Dillon-wandelgids.
Ik had nooit het plan een boek te schrijven, maar toen ik twee jaar na onze tocht de gids weer oppakte, was ik even helemaal terug op dat pad. Ik herinnerde me hoe zwaar die tijd was, zowel fysiek als mentaal. Op dat moment besloot ik ons verhaal op te schrijven. Eigenlijk vooral voor Moth, omdat zijn geheugen steeds slechter werd. Ik wilde dat hij zich bleef herinneren hoeveel deze tocht voor ons had betekend. Mijn dochter, die het verhaal ook las, spoorde me aan er iets mee te doen en zo kwam ik bij een uitgeverij terecht. Het grappige is: ik wilde als kind schrijver worden. Nu ben ik dat – met een heleboel vertraging – eindelijk geworden.’
Hoe gaat het nu met jullie?
‘We lopen nog steeds zoveel als we kunnen. Moth zijn gezondheid is natuurlijk niet meer zo goed als voorheen, maar we reizen binnenkort naar IJsland, samen met Dave en Julie. Dat zijn de mensen waar ik ook over schrijf in het boek.
We ontmoetten ze tijdens onze tocht en zijn sindsdien goede vrienden. Het opmerkelijke was dat artsen in het begin tegen Moth zeiden dat hij rustig aan moest doen. Maar hij voelde zich juist beter door het wandelen. Ik hoop dat er in de toekomst meer onderzoek komt naar het verband tussen CBD en beweging. Er zijn inmiddels wel studies en neurologen die beweren dat beweging juist wél goed is, maar wat het effect nou echt is, weten ze niet.’
In het boek vertel je over situaties waar jullie als daklozen tegenaanlopen. Zijn er ook voorvallen die je niet in het boek hebt meegenomen?
‘Oh zeker. We werden regelmatig uitgescholden. Maar ik wilde dat niet allemaal opschrijven, want dan wordt het één grote klaagzang. Ik denk dat ik door het omschrijven van bepaalde situaties duidelijk heb kunnen maken hoe mensen denken over en reageren op daklozen. En gelukkig kwamen er ook een heleboel aardige en begripvolle mensen op ons pad.’
‘Ik wilde dat Moth zich bleef herinneren hoeveel deze tocht voor ons betekend heeft’
Hoop je met dit boek het beeld dat mensen hebben van daklozen te veranderen?
‘Ik denk dat mensen moeten beseffen dat niet elke dakloze een alcoholist of drugsverslaafde is. En al is die dat wel. Iedereen is een individu met een eigen verhaal. Mensen kiezen er niet voor om op straat te leven. Het is een situatie waar iedereen in terecht kan komen. Kijk maar naar ons verhaal.’
Wat is de mooiste les die jullie is bijgebleven tijdens jullie tocht?
‘We hebben heel veel geleerd, maar het belangrijkste is dat we echt hebben leren leven in het nu. We waren wanhopig en bang voor de toekomst, maar tijdens het lopen zet je de ene voet voor de andere en kun je alles wat ver weg is even vergeten. En het mooiste moment dat me is bijgebleven is toen we een oude man tegenkwamen op ons pad. Hij gaf ons een handvol bramen. Ik had nog nooit zo’n braam geproefd en vroeg of het een speciale soort was. Hij antwoordde dat deze vrucht zijn speciale herfstsmaak had gekregen door de zeemist die een klein laagje zout op de braam achterlaat. Dat was het beste cadeau dat de natuur me heeft gegeven.’
Hoe heeft het boek jullie leven veranderd?
‘Tijdens onze tocht vonden we een huisje langs het South West Coast Path waar we een tijd hebben gewoond. We moesten in het begin echt wennen aan het leven in een huis. Als je elke dag loopt en in de natuur doorbrengt is het echte leven ineens heel anders. Moth heeft zijn studie Sustainable horticulture en landscaping afgerond en ik ben gaan schrijven. Inmiddels wonen we in Polruan, een ander dorpje in Cornwall en is onze financiële situatie door het succes van het boek stabiel. Dat is ontzettend fijn.’
Komt er een tweede boek?
‘Ik kan er nog niet te veel over zeggen, maar door een nogal ongewoon aanbod van een van mijn lezers, gaan we nu iets doen wat mijn volgende boek gaat worden. De verwachting is dat het volgend voorjaar verschijnt.’
Welk boek zou jij onze lezeressen aanraden?
‘Liefde en oorlog in de Apennijnen 1942-1945 van Eric Newby. Een enig verhaal over hoe Eric gevangen wordt genomen en vlucht met behulp van een vrouw op de fiets. Het is vooral een boek over hoe onverwacht en verrassend het leven kan lopen. Ik vond het te gek.’
Het zoutpad
Raynor Winn en haar man Moth raken alles kwijt door een verkeerde investering. Tot overmaat van ramp horen ze in diezelfde week dat Moth ongeneeslijk ziek is. Ze besluiten het eeuwenoude South West Coast Path te gaan lopen. Ze vertrekken met twee rugzakken en een tent, niet wetende wat de toekomst hen brengen zal.
€22,50 Uitgeverij Balans
