Pride and Prejudice, Persuasion, Emma... Wie kent de boeken van Jane Austen niet? Volgend jaar is alweer het 250ste geboortejaar van de Engelse schrijfster, wiens verhalen ons blijven boeien. Wie was de koningin van humor en satire nu precies? En welke - vaak nog - authentieke plekken moet je als Austen-liefhebber echt bezoeken?
Jane Austen
Jane Austen is de auteur van een paar van de meest geliefde klassieke Engelse romans, waaronder Pride and Prejudice, Sense and Sensibility en Emma. Haar personages converseren in salons, gaan naar bals en trekken door Engeland in boeken die miljoenen keren over de hele wereld zijn verkocht en vaak bewerkt zijn tot tv-series en films. Bij de viering van haar 250ste geboorte- jaar komt er zelfs een nieuw standbeeld van Jane, gemaakt van klei door de beroemde kunstenaar Martin Jennings. Jennings was ook verantwoordelijk voor de nieuwe Britse munten met een afbeelding van koning Charles III.
Het standbeeld van Austen wordt gebouwd buiten de kathedraal van Winchester. ‘Ik kijk ernaar uit om een gedenkteken voor Jane Austen te maken’, vertelt Jennings. ‘Een beeld dat mensen van heinde en verre zal trekken om haar nalatenschap, en die van de grote stad en kathedraal waarin ze rust, te vieren.’ Het beeld wordt in september 2025 voor de kathedraal van Winchester geplaatst, waar Jane Austen begraven ligt.
Wie was Jane Austen?
Jane werd in 1775 geboren in Steventon, Hampshire. Ze had zes broers en één zus, en groeide op in een hecht en creatief gezin, waar ze al op jonge leeftijd verliefd werd op lezen en schrijven. Ze voerde met het gezin vaak toneelstukken op, de broers speelden daar ook een zeer grote rol in. Gedurende haar leven schreef Jane zes romans: Sense and Sensibility, Pride and Prejudice, Mansfield Park, Emma, Persuasion en Northanger Abbey. Haar eerste roman, Sense and Sensibility, werd anoniem gepubliceerd in 1811 - ze gaf haar naam niet op als auteur. Het enige wat bekend was: het was geschreven door ‘een dame’.
In die tijd was het vrij zeldzaam dat vrouwen gepubliceerde auteurs waren. Ze hadden überhaupt niet veel rechten, ze kregen pas zeggenschap over hun eigen geld vanaf 1870 en mochten in 1918 voor het eerst stemmen. In haar romans schreef ze regelmatig over hoe mensen verwachtten dat vrouwen zich in die tijd zouden gedragen, en haar vrouwelijke personages waren geestig en slim. Ze stierf in 1817 op 41-jarige leeftijd in Winchester, het is onduidelijk waaraan ze is overleden, en is daar begraven in de kathedraal.
Aantrekkingskracht
Nog altijd kennen de verhalen van Jane Austen veel liefhebbers en zijn de verfilmingen ongekend populair. Karin Quint, auteur van Het Engeland van Jane Austen en de feelgood-boekenserie Landgoed Rosaville, is al jarenlang fan van Austen, hoewel haar liefde eigenlijk begon bij een andere grootheid. ‘Toen ik op kamers ging, kreeg ik een boek mee van mijn moeder: Jane Eyre van Charlotte Brontë. Die wereld en de locaties spraken mij direct aan en toen hoorde ik al snel over Jane Austen. Op een rommelmarkt kocht ik De gezusters Bennet, een Nederlandse vertaling van Pride and Prejudice. Toen was het hek van de dam. Zodra ik Het Kanaal over ben, dan word ik kalm. Dan daalt er iets over mij heen dat me rustig maakt.’
Volgens Quint is de tijdloze aantrek- kingskracht van Austen het herkenbare van haar personages. ‘Ze kan met heel weinig woorden mensen neerzetten die irect herkenbaar zijn. Ook al speelt het zich ruim tweehonderd jaar geleden af, ze staan sterk op het papier. Zo goed dat je in het echte leven genoeg hebt aan ‘Oh, dat is een echte meneer Collins (Pride and Prejudice, red.) of een echte Fanny Price (Mansfield Park, red.)’. Daarbij schreef ze over het gewone leven, niet per se gebonden aan tijd. Je kunt de boeken ook nu nog lezen en ervan genieten. Natuurlijk ben je tegen- woordig, in tegenstelling tot toen, niet enkel op de wereld om te trouwen en kinderen te baren, maar je kunt heel veel van haar verhalen plakken op nu.’ Favorieten van Quint zelf zijn Persuasion - ‘Een mooi verhaal over een tweede kans op de liefde’ – en Pride and Prejudice - ‘Haar grappigste boek met het meest eigenwijze hoofdpersonage, die ik wel als vriendin zou willen hebben.’
Het hele verhaal van Jane Austen lezen? Check het in de nieuwe Elegance. Nu in de winkels!
- Jorrit Niels