Het is maart en het sneeuwt in Berlijn. We rijden de befaamde Babelsberg Studio binnen, een plek die de gemiddelde leek niets zegt, maar het is de oudste studio ter wereld. Eén waar Fritz Lang nog Metropolis draaide en Marlene Dietrich door dezelfde studiodeur liep als wij nu. Meer recente producties die hier werden gedraaid zijn Inglourious basterds, The Grand Budapest Hotel en nu The girl in the spider’s web. De film is niet gebaseerd op een boek van wijlen Stieg Larsson, maar op het vierde Millen- nium-boek dat is geschreven door David Lagercrantz. Hij zet de serie – met goedkeuring van Larssons familie – voort. Claire Foy zit middenin de opnamen en doet in niets meer denken aan haar gracieuze rol in The crown. Kort opgeknipt haar, piercings en tatoeages. Een complete tegenstelling van haar goedlachse persoonlijkheid, met een enorm flexibel gezicht dat haar enthousiasme bij elke zin versterkt. Ze neemt een graai uit de snoeppot en terwijl we langs de set lopen – een verlaten radartoren nagebouwd in de studio – vertelt ze wat voor lange dagen ze maakt en dat ze maar weinig mag loslaten over de film. Nou ja, behalve dat hacker Lisbeth Salander (Claire Foy) en journalist Mikael Blomkvist (Sverrir Gudnason) weer terug zijn. Ze krijgen te maken met samenzweringen, corrupte over- heden, cybercriminelen en een geest uit Salanders verleden. Die laatste in de vorm van haar zus Camilla, gespeeld door ‘onze eigen’ Sylvia Hoeks. ‘Het is een heel andere look dan mensen van mij gewend zijn, maar het voelt erg bevrijdend. Het liefst was ik full throttle gegaan en had ik me helemaal volgepiercet, maar ik wil hierna ook nog graag aan het werk, dus doe ik het met nep-piercings en -tatoeages, haha. En ik heb voor het eerst van mijn leven spieren. Wat een eyeopener is dat!’
Een compleet andere rol dan koningin Elizabeth, hoe was de overgang? ‘Al mijn rollen vóór Elizabeth waren compleet anders, maar vaak wel ‘boze vrouwen’. Dus Elizabeth was eigenlijk de vreemde eend in de bijt, haha. Wat hielp bij Lisbeth was juist ook Elizabeth. Twee vrouwen die mensen vaker in films heb- ben gezien, dus dat maakte mij minder nerveus om mijn eigen Lisbeth neer te zetten en niet teveel te kijken naar de Zweedse of Amerikaanse films.’
Met welk van Lisbeth’s eigenschappen heb je het meest? ‘Veel vrouwen zullen dit snappen... Lisbeth werd in haar leven altijd gezien als klein, onbeduidend, dom. Kortom, niet iemand met wie je rekening hoeft te houden. Vanbinnen weet ze echter dat dit niet zo is. Ze is sterker dan iedere man of vrouw die ze tegenkomt en vecht tot het bittere eind. Ik voelde direct een band. De underdog zijn. Dat wat gezegd wordt over hoe je bent en wie je eigenlijk bent, twee heel verschillende dingen kunnen zijn. En ze is een genie, daar identificeer ik mij uiteraard ook mee.’ (lacht)
En ze oordeelt niet over mensen. ‘Ook een goede. Ik probeer dat eveneens te vermijden, al is het makkelijker gezegd dan gedaan, ik ben geen heilige. We leven in een samenleving die nog steeds vindt dat het vreemd is als je dingen niet op een bepaalde manier doet. Ben je wel of niet getrouwd, heb je een relatie, kies je voor kinderen, bezit je de laatste iPhone? Als je buiten de norm leeft, dan zou je niet per se afgeschreven moeten worden. En dat doen we wel. Daarbij vind ik het mooi dat haar extreme punk- look slechts een afweermechanisme is. Ze doet het niet om stoer of cool te zijn. Het is als een stekelvarken, kom niet bij mij in de buurt. Maar, en dat vind ik één van de mooiste omschrijvingen van haar in het boek, ze kan haar eigen duisternis niet ontvluchten. Ze probeert het wel met haar looks en manier van omgaan met mensen, maar uiteindelijk haalt de duisternis je altijd in als je er niet mee dealt.’
Het karakter van Lisbeth en de boeken zijn ver voor #MeToo en de Time’s Up- beweging geschreven. Toch zijn ze erg actueel met Lisbeth als wraakengel die het opneemt voor misbruikte vrouwen. ‘Een bijzonder toeval, absoluut. Maar ik denk dat het niet meer is dan dat. De films en boeken bestaan al ruim tien jaar. Ik denk dat mensen die link maken omdat ze graag meer vrouwen zien in sterke rollen. Vrouwen die de kracht hebben om onrecht te bestrijden, die terugvechten en daar succesvol in zijn. Ik ben erg benieuwd welke boodschap vrouwen uit de film halen.’
De film zit vol sterke vrouwenrollen, een trend die je meer en meer ziet. Is dit blijvend denk je? ‘Het is erg belangrijk voor vrouwen om op te staan en meer interessante verhalen te vertellen. En op een manier zoals we vrouwen nog niet genoeg zien in film. En kom op, onze halve mensheid bestaat uit vrouwen, dus het is hoog tijd en ik denk dat het blijft. Al is het maar omdat het nu economisch verantwoord is en uiteindelijk blijft het een business. Maar daarbuiten voel je ook de drang van het publiek om dit soort rollen te zien.’
Welke vrouwen inspireren je? (grijnst) ‘Al sinds mijn jeugd heb ik een ongezonde obsessie voor Doris Day. Daarnaast hou ik van alles waar Emma Thompson en Helena Bonham Carter in spelen. Twee genieën.’
Naast deze film, speel je ook de vrouw van Neil Armstrong in First man met Ryan Gosling. Een succesvol jaar. ‘Ik tel mijn zegeningen, absoluut! Toch is mijn leven niet veel veranderd de laatste jaren. Mensen herkennen mij nog steeds niet, wat best fijn is. Mijn carrière daarentegen heeft zeker een vlucht genomen. Mensen geven mij meer en meer verantwoordelijkheden, hebben vertrouwen in mij en dat voelt fantastisch.’
Had je dit ooit verwacht? ‘Op de toneelschool had ik al een heel realistische blik op hoe mijn carrière eruit zou gaan zien. Namelijk: weinig werk en armoede. Zo zit de industrie nu eenmaal in elkaar, helaas. Ik deed mijn opleiding nooit met het doel filmster te worden. Ik was wel bereid enorm hard te werken om zover mogelijk te komen. Maar ik wilde het vooral omdat ik graag acteer, niet vanwege de zogenaamde faam. Ik ben erg blij dat ik er altijd zo in heb gestaan en het daarom allemaal wat nuchterder kan bekijken. Dat is de beste basis voor al deze aandacht die mij de laatste twee jaar is overvallen.’