Wie z’n hart ooit eens luchtte over een probleem op de werkvloer, kreeg vast al snel een bemoedigende peptalk. Troostend bedoeld, maar er is een verschil tussen positiviteit aanmoedigen en positiviteit afdwingen. In dat laatste geval zou je maar zo eens met ongezond positivisme te maken kunnen hebben.
Wat is ongezond positivisme?
Het is behoorlijk frustrerend als je baas een groot probleem wegwuift en beweert dat alles goed gaat, terwijl things overduidelijk niet goed gaan. Hetzelfde geldt voor de opmerking dat je tenminste een baan hebt, terwijl je er stok ongelukkig bent.
'Toxic positivity is wanneer we actief op zoek zijn naar het onderdrukken van echte, negatieve emoties', vertelt organisatiepsycholoog Laura Gallaher aan Huffpost. 'Het is bijna altijd welwillend van aard. Mensen willen het juiste doen.'
Impact
Deze zogenoemde toxic positiviteit is dan goed bedoeld, maar zo pakt het niet uit. 'Als iemand van streek is en je antwoord is: Probeer positief te zijn, dan zeg je eigenlijk: Je hebt het mis. Je zit fout met je gevoel', vervolgt Gallaher. 'We reageren daar helemaal niet goed op, vooral omdat we het hebben over iemands subjectieve ervaring.'
Ook op de werkvloer kan deze vorm van negatieve positiviteit zich voordoen. En dat is behoorlijk zorgelijk, omdat werknemers dan niet meer durven te delen hoe ze zich voelen bij bepaalde situaties. 'Het tast het vertrouwen aan', vindt Gallaher. 'En het heeft uiteindelijk ook gevolgen voor de bedrijfsresultaten. Omdat we nu geen gezonde conflicten meer hebben, nemen we niet de beste beslissingen.'
Volgens de organisatiepsycholoog zijn er een aantal veelvoorkomende scenario’s van toxic positivity op de werkvloer:
1. Mensen zeggen dat je positief moet zijn, terwijl jij je serieus zorgen maakt
Wanneer een collega zijn of haar zorgen uit, is het belangrijk dat diegene zich gehoord voelt. Krijgt diegene vervolgens alleen maar te horen dat hij of zij positiever moet zijn? Dan voelt dat als een afwijzing. Een betere reactie zou zijn dat iemand doorvraagt naar iemands zorgen. 'Het doel is om de medewerker een gevalideerd gevoel te geven', aldus Gallaher.
2. Je baas zegt dat alles oké is, terwijl het bedrijf in zwaar weer verkeert
Zeker in de coronacrisis maakten (en maken) veel mensen zich zorgen om hun baan. Als er ontslagen dreigen te vallen, is het gebrekkig leiderschap wanneer een baas zegt dat alles goed komt. In plaats van valse beloftes te doen over baanbehoud, is het beter als managers in crisistijden transparant zijn over de acties die hogerop worden genomen. 'Mensen willen transparantie, eerlijkheid en integriteit van hun leidinggevende', weet loopbaancoach Cynthia Pong.
Als er daadwerkelijk ontslagen gaan vallen, is het nooit oké om te zeggen dat alles oké is. In plaats daarvan kan een manager beter met specifieke acties komen die jou kunnen helpen als jouw dienstverband niet voortgezet kan worden.
3. Je verliest je baan en collega’s zeggen dat alles wel goed komt
Helaas vielen er in het coronajaar veel noodgedwongen ontslagen. En hoewel iemand misschien niet de enige is die door corona haar baan verloor, mag diegene zich er alsnog rot over voelen. Uitspraken als ‘Het komt wel goed’ geven indirect aan dat je fout zit door ontevreden te zijn over je huidige werkomstandigheden.
'Het minimaliseert het verhaal van het individu', vertelt rouwpsycholoog Patrick O’Malley daarover. Volgens hem is het beter om te luisteren. Het is niet aan jou om iemands werkloze status te veranderen. 'Geef geen advies, tenzij daar duidelijk om wordt gevraagd', raadt de psycholoog aan.
- Marie Claire
- iStock