Greta Gerwig: ‘Als je té zelfbewust bent is dat killing voor je creativiteit’

Het is niet mogelijk om meer te houden van de klassieker Little women, dan regisseur Greta Gerwig dat doet. Het coming-of-age-drama, naar Louisa May Alcott’s boek, kreeg afgelopen winter zijn zevende bioscoopfilm. Gerwigs versie wordt bejubeld in de pers. Elegance sprak haar erover in Parijs.

Greta Gerwig in Frances Ha

Dit is zo’n zeldzaam verhaal, dat ons vertelt wat we zijn... Gerwig steekt in Hôtel Le Bristol aan de Parijse Rue du Faubourg Saint-Honoré meteen van wal. ‘Voor mij is het een van de eerste boeken waarin doorklinkt dat de levens van vrouwen ertoe doen en dat ze opties hebben. Of ze nu iets buitengewoons of gewoons doen.’ Het werk van Louisa May Alcott uit 1868 is in ruim 150 jaar nooit uit druk gegaan en wordt door mensen steeds opnieuw ontdekt. Een coming-of-age-verhaal over vier zussen in de nasleep van de Amerikaanse Burgeroorlog. De cast zit vol nieuwe talenten en gevestigde namen. Saoirse Ronan speelt Jo, met Emma Watson, Florence Pugh en Eliza Scanlen als de overige drie zussen. Verder zien we Timothée Chalamet, Laura Dern en Meryl Streep. Romantiek en strijd zorgen voor het nodige drama, maar het is de onvoorwaardelijke band tussen de zussen die het boek al anderhalve eeuw zo populair maakt.
Nu met een cast die Gerwig nauwelijks kon geloven. ‘Met deze acteurs, en zeker Meryl Streep, is het net alsof je een snelle sportauto tot je beschikking hebt. Je kunt niet wachten om te zien wat hij allemaal kan! Misschien een wat rare vergelijking, maar toch...’, lacht ze. Gerwig brak als actrice in 2012 door met Frances Ha, dat ze samen schreef met haar man en regisseur Noah Baumbach. En als regisseur werd haar debuut Lady Bird in 2018 direct genomineerd voor een Oscar. Ze geldt als een van Hollywoods nieuwste darlings en gaat binnenkort aan de slag met Barbie. Zoals de naam doet vermoeden is deze film gebaseerd op de populaire speelgoedlijn, met Margot Robbie (I, Tonya, Once upon a time in Hollywood) in de hoofdrol. Haar scripts hebben een unieke, natuurlijke toon. Ze lijken soms geïmproviseerd, maar zijn dat zelden. Grappig, zonder dat ze overdreven punchlines hebben. Soms hartverscheurend, maar nooit klef. En altijd universeel.
Met deze omschrijvingen kijken wij in elk geval nu al uit naar hoe ze Barbie aanpakt. Gerwig: ‘Ik hou van taal die alledaags is, maar ook iets poëtisch heeft dat je terloops opmerkt.’

Wat sprak je zo aan in het klassieke, bijna mythische verhaal van Little women?
‘Het was mijn favoriet toen ik opgroeide en het boek waardoor ik schrijver wilde worden. Heel bijzonder trouwens, na vijftien jaar las ik Little women weer op mijn dertigste. Ik stond ervan te kijken hoe urgent, fris en modern het verhaal eigenlijk is. Tussen de regels door spraken heel sterke thema’s.’

Zoals welke?
‘Zaken waarmee ik elke dag te maken heb. Zoals kunst, vrouwen, ambitie, geld, auteurschap en eigendom. Dit verhaal van meisjes en vrouwen was een mogelijkheid om het boek weer eens opnieuw te bekijken.’

CV

Naam Greta Celeste Gerwig Geboortedatum 4 augustus 1983, Sacramento, Californië, VS Woonplaats Brooklyn, New York Privésituatie Getrouwd met regisseur Noah Baumbach, ze hebben samen een zoon Bekend van Nights and weekends (2008), Greenberg (2010), No strings attached (2011), To Rome with love (2012), Frances Ha (2012), Lola versus (2012), The humbling (2014), Eden (2014), Mistress America (2015), Maggie’s plan (2015), Jackie (2016), 20th century women (2016), Lady Bird (2017), Isle of dogs (2018), Little women (2019) Binnenkort Barbie

Vrouwen die elkaar steunen zijn een belangrijk onderdeel van het verhaal. Wat is volgens jou de band tussen ambitie en zusterschap?
‘Hmm, heel interessant. Ik denk dat we dit nog steeds aan het ontdekken zijn. Op dit moment denk ik bij een ambitieuze vrouw nog altijd aan een enkele persoon. Ze is alleen en er is nog lang niet genoeg plek voor ambitieuze vrouwen, dus dan zoek je elkaar minder snel op. Ik denk dat je daar nu pas voorzichtig een kentering in ziet en dat ze elkaar ondersteunen en samenkomen.’

Met welk element van het boek heb je de sterkste band?
‘Dat de schrijfster de toekomst zag. Iets wat er toen nog niet echt was als je kijkt naar hoe de zussen elkaar steunden. Een familie van genieën in de 19de eeuw. Zeg maar een utopie van vrouwen onder elkaar die Alcott creëert te midden van de Amerikaanse Burgeroorlog. Met een paar van de beste oneliners voor vrouwen die ik ken.’

Wat zijn je favorieten?
‘Eigenlijk zo’n beetje alles wat Amy (gespeeld door Florence Pugh, red.) zegt. Ze was zo verrassend en compleet anders dan dat ik mij herinnerde. Ik dacht dat ze wat oppervlakkig was, maar nu sprak ze mij zo aan. Ze zegt bijvoorbeeld ‘ik wil groots zijn of niet’ over haar kunst. Maar ook ‘de wereld is hard voor ambitieuze meisjes’ of ‘ik doe mij niet voor als wijs, maar ik ben wel opmerkzaam’. Als schrijver watertand ik van dit soort regels.’

Het is een period piece, maar ziet er niet zo statig uit, was dat altijd je bedoeling?
‘Ik zei tegen mijn belichter dat het er zo uit moest zien, dat de kijker het op wil eten. Maar ik wilde inderdaad voorkomen dat het zwaar zou ogen, zoals in sommige historische films. De look moest rijk en vol zijn, maar niet te zwaar.’

Is de wereld nog steeds hard voor ambitieuze vrouwen?
(lacht) ‘Ja, zeer zeker. Het is veel beter geworden, zo kunnen we stemmen, haha, een begin. Maar zonder gekheid, ik probeer niet te veel het nieuwe Hollywoodgospel te verkondigen over wat er nu allemaal anders is voor vrouwen in de entertainmentwereld, maar het is zeker beter geworden.’

‘Ik probeer ALLES te BEPALEN vanuit een onderbuikgevoel’

Je doorbraak als regisseur was met Lady Bird, gaan we daarvan nog meer zien?
‘De film speelde zich af in Sacramento, de hoofdstad van Californië. De plek waar ik ben opgegroeid. Ik zou graag een kwartet van films willen maken die zich daar afspelen. Net als Elena Ferrante’s liefdesbrief aan Napels, met vier boeken die zich daar grofweg afspeelden. Mijn familie en vrienden wonen er nog steeds, dus waarom niet werken met een plek die je het beste kent?’

Sinds Lady Bird komt er steeds meer op je af, maar heb je ook het gevoel dat je je pad als artiest nog steeds zelf kunt bepalen?
‘Ik bevind mij op dit moment in een zeer bevoorrechte positie. Ik krijg de mogelijkheid om meer films te maken en dat is bijzonder, omdat ze duur en riskant zijn. Alleen al daarom is mijn doel deels behaald. Maar als je het over je ‘eigen pad’ hebt..., je hebt nooit helemaal de volledige controle over wat je maakt. Daarom probeer ik alles te bepalen vanuit een onderbuikgevoel en niet te veel te analyseren waarom ik iets maak of voor iets kies. Als je té zelfbewust bent, is dat killing voor je creativiteit. Ik besefte gelukkig snel dat ik dat moest laten varen.’

Wat is de aantrekkingskracht van regisseren?
‘Nadat ik alles heel erg heb voorbereid met mijn team kom je aan bij de draaiperiode. Er is niets beters dan zien dat je visie gerealiseerd wordt door een enorme groep getalenteerde mensen. Zowel voor als achter de schermen. Die mix van totale controle en ook weer niet – want de acteurs en crew gaan ook aan het werk met je ideeën en woorden – kan ik niet anders dan bedwelmend noemen. Daarom zou ik ook nooit mijzelf kunnen regisseren, ik zou gek worden.’

Hoe moeilijk is de tweestrijd tussen een eigen pad en voor makkelijk succes gaan?
‘Ik heb het idee dat ik het onderscheid kan maken tussen iets wat mij drijft en een makkelijke cheque. Maar iets anders is je eigen zin door drijven. Ik heb geleerd dat je als filmmaker niet altijd gelijk hebt en dat een studio niet altijd ongelijk heeft. Dat was een verfrissende les! Ze maken tenslotte al decennialang films, dus ze weten wel iets. Maar misschien dat ik, hoe ouder ik word, wel steeds nukkiger mijn eigen gang ga!’ (grijnst)

Gerwig-trivia

Ballet Ze studeerde op jonge leeftijd ballet, totdat het te zwaar werd voor haar knieën. Toen verlegde ze haar aandacht – op de middelbare school – naar de hiphopdansgroep Touch of Style.
Studie Studeerde Engels en filosofie aan Barnard College, een privé vrouwenuniversiteit op Manhattan. Mobieltje Ze verbiedt alle mobieltjes op haar sets.
Frances Ha Haar doorbraak, geregisseerd door echtgenoot Noah Baumbach, met haar eigen vader en moeder als ‘filmouders’.
Cowboy Haar grootste ‘film-crush’ is acteur John Wayne. Vooral vooral zijn rollen in Red River (1948) en Rio Bravo (1959).
Eerste bioscoopfilm De eerste film die ze in de bios zag was The Muppets take Manhattan.
Lady Bird Droeg een prom-jurk in de scènes dat Lady Bird naar haar schoolbal gaat.
Erkenning Was in 2014 geselecteerd als lid van het 64ste Filmfestival van Berlijn. Werd in 2018 genomineerd als Beste Regisseur tijdens de 90ste Academy Awards voor Lady Bird. Van de 16 nominaties in het award-seizoen, verzilverde Lady Bird er 6.
Toneel Maakte haar toneeldebuut in mei 2014 in Penelope Skinners The village bike in New York. Ontving hiervoor een Outer Critics Circle Award-nominatie voor Beste Actrice.