Act as the Romans do. En dat staat voor genieten van lekker eten, de wirwar van straatjes en de goedgeklede bewoners. Maar sla ook de hagelnieuwe musea van sterarchitecten Odile Decq en Zaha Hadid niet over.
In Rome kun je jezelf op een heerlijke manier verliezen;door de overweldigende grootsheid van de historische gebouwen en ruïnes, maar ook door de eindeloze reeks piazza’s, fonteinen, pleintjes en straatjes, waar om elke hoek de belofte lonkt van een nieuwe verrassing in de categorie schoonheid en grandeur.Een bezoek aan Rome is genieten van het leven, het eten, de mensen, de kleuren en de zon. Je hoeft er niet eens moeite voor te doen. Lopend door Rome kom je als vanzelf de bekende publiekstrekkers tegen als het Forum Romanum, de Trevi-fontein en het Pantheon. Maar er valt veel meer te ontdekken; Rome is een mondaine stad, waar veel gebeurt op het gebied van mode, moderne kunst en architectuur. Iets ten noorden van het centrum ligt het gloednieuwe museum MAXXI, het neusje van de zalm in Europa voor architectuurliefhebbers. Het is ontworpen door Zaha Hadid, de Britse architecte van Iraakse afkomst die naam heeft gemaakt met futuristische, organische ‘ruimteschepen’ van gebouwen (en meubels). Er zijn mensen die het gebouw een kunstwerk op zich noemen, waar eigenlijk niet eens iets in zou hoeven staan of hangen; dat zelfs het best tot zijn recht komt zonder tentoongestelde kunst. Het is dan ook bekroond met diverse prijzen, zoals de prestigieuze Stirling Prize for architecture. Het museum bestaat uit twee afdelingen, de één gewijd aan kunst en de andere aan architectuur. De eerste architect uit de 20ste eeuw aan wie het museum aandacht besteedt, is Gerrit Rietveld. De tentoonstelling Rietvelds Universum, die eerder in Utrecht te zien was, is door MAXXI overgenomen en zal daar tot en met 17 mei blijven.
‘De spanningsboog tussen oud en nieuw maakt de stad levend, bewegend, progressief’
Oud ontmoet nieuw
Het aanbod aan moderne beeldende kunst neemt nog altijd toe, dankzij de vele galerietjes die de stad rijk is, vertelt Sacha Hart-Schellart, een Nederlandse interieurarchitecte die sinds drie jaar in Rome woont. ‘De spanningsboog tussen oud en nieuw, tussen moderne en klassieke architectuur maakt de stad levend, bewegend, progressief. Het MACRO-museum voor moderne kunst is daar een goed voorbeeld van. In een oud stadsdeel tref je ineens een heel nieuw, modern stuk.’ Het museum dateert van 1999 en werd ondergebracht in een oude bierfabriek. De Franse architecte Odile Decq ontwierp een nieuwe vleugel, die in december 2010 werd geopend. De moderne vleugel, met veel glas, is een geslaagd voorbeeld van hoe oude en nieuwe architectuur met elkaar te verweven zijn. Zoiets geldt ook voor het prachtige Teatro India, dat in een omgebouwd industrieel complex zit. Het bestaat uit een oude fabriek waar moderne elementen aangebouwd zijn, waardoor ook hier weer die bijzondere symbiose is ontstaan. Sacha typeert Rome als een stad van passie. ‘Alles gebeurt hier met eenzelfde aandacht en toewijding. Mensen nemen de tijd en besteden de energie om het leven kleur te geven,’ vertelt ze in Maccheroni – een van haar favoriete restaurants – met voor zich op tafel een glas prosecco. ‘Van koffie zetten tot praten over het weer, het gaat allemaal met evenveel passie. Ik vind de mensen hier echt fantastisch, ze durven anders te zijn, expressief en bijzonder van uiterlijk. En ik mag daar elke dag naar kijken, hoe ze voor mijn deur langs paraderen, geweldig! Voor mij is Rome elke dag een traktatie.’
La moda
De leefregel voor de inwoners van Rome is ‘fare bella figura’, een goed figuur slaan en tijd besteden aan alles wat duidt op klasse, stijl en goede smaak. Zowel mannen als vrouwen hechten grote waarde aan een stijlvol uiterlijk, zien en gezien worden is onderdeel van het sociaal leven. Echt iedereen probeert er zo goed mogelijk uit te zien; zelfs de vrouwen die het vuil ophalen hebben keurig gelakte nagels. Rome is net als Milaan een paradijs voor fashion lovers. De bekende modestraten Via Condotti en Via del Babuino zijn een aaneenschakeling van exclusieve winkels: van Gucci en Dolce & Gabbana, tot Bulgari, Chanel, Luis Vuitton, Dior, Versace en Tod’s. De ideale onderbreking van het shoppen, qua moment van bezinning, is een mini-pelgrimstocht naar Caffè Greco in de Via Condotti, ooit pleisterplaats van talloze schrijvers, kunstenaars en componisten. ‘Voor de lunch kun je naar Gina, een fijne lunchplek met uitgebreide salades op de kaart, waar ook heerlijke spaghetti carbonara geserveerd wordt, een van origine Romeins gerecht,’ vertelt Sacha. En in de Via del Babuino is het goed uitrusten in de zeventiende-eeuwse terrastuin van het luxe Hotel de Russie. In dit hotel zit de winkel van de Nederlandse bloemist Sebastian Bierings, de beroemdste bloemist van Rome. Hij wordt regelmatig gevraagd om bijzondere gelegenheden te decoreren, waaronder een G8-top en feesten van beroemdheden als Halle Berry en Sophia Loren.
‘De leefregel voor de romeinen is ‘fare bella figura’ wat betekent: er stijlvol uitzien’
Bakfiets in Rome
Sacha woont sinds drie jaar in Rome met haar Engelse man David. Ze woonden eerst in Londen, maar toen ze even in between jobs waren, zijn ze gaan reizen. Ze pakten alles op, inclusief hun kinderen, en trokken een jaar lang door Europa. Op het strand in Italië ontmoetten ze Romeinen die David en Sacha Rome lieten zien. Ze raakten verknocht aan de stad en omdat het eigenlijk wel eens tijd werd om te settelen, besloten ze er te blijven wonen. David vond al snel werk als marketing- en communicatieadviseur en Sacha ging op zoek naar opdrachten voor haar bedrijf. Ze werkt voornamelijk voor expats die in Rome gaan wonen, en zorgt ervoor dat ze in een ingericht huis terecht komen. Sacha past heel goed in het Romeise straatbeeld: met haar opvallende, elegante rode jas en haar donkere lange haar zou zo voor een Italiaanse door kunnen gaan. En dankzij haar bakfiets vol kinderen erin is ze min of meer een bezienswaardigheid. ‘Ik word wel raar aangekeken ja, zoiets hebben ze hier nog nooit gezien. Soms hoor ik ineens in het Nederlands: “Hee, een bakfiets!”’ Sacha is een gepassioneerd verteller en als ze het over Rome heeft, springen de pleziervonkjes bijna uit haar ogen. ‘Een van de beste dingen van Rome is het eten. Zelfs de meest simpele gerechten worden hier met zorg klaargemaakt.’ Sacha gaat graag naar restaurant Maccheroni omdat het eten er typisch Romeins is. Ze vertelt erbij dat de verschillende vormen van de pasta typerend zijn voor de streek waar ze vandaan komen. Zo is de penne een typische Romeinse pasta, en zul je hier nooit kleine schelpjes aantreffen. Een van Sacha’s aanraders: de wijk Monti, ten oosten van het oude centrum, grenzend aan het Colosseum. ‘Deze wijk is nog nauwelijks ontdekt door toeristen, het is een opkomende plek waar steeds meer exclusieve, kleine boetiekjes worden geopend.’ De kleinere ontwerpers, ambachtslieden en vormgevers hebben hier hun atelier, waar ze werken en klanten ontvangen. Zoals BB Oggetti d’Arte, waar Benedetta Brachetti Peretti mondgeblazen glaswerk met gravures en gouden en zilveren decoraties ontwerpt. Het is fijn slenteren door de smalle straatjes met de hoge gebouwen, waar je ineens verrast kunt worden door bijvoorbeeld een klein juwelenatelier dat eigen ontwerpen verkoopt. En zoals op vele plekken in Rome, staat in deze wijk een kerk, in dit geval gewijd aan de Madonna dei Monti, waarvan de gevel niet doet vermoeden dat het interieur de allure heeft van een kathedraal.
Levendig nachtleven
Dat is het ook wat Rome zo leuk maakt, en zo divers. Naast de geweldige, imposante historische gebouwen is er de wirwar van straatjes, die uitkomen op de meest fantastische pleinen met spectaculaire fonteinen. Je kunt nooit voorspellen wat je nu weer tegenkomt. Zoals het plein Piazza Navona, waar vroeger de paardenrennen plaatsvonden. Sacha vindt dit een heerlijke plek om een beetje rond te hangen. Het plein is omgeven door terrasjes vanwaar de flanerende medemens uitstekend is gade te slaan. ‘Achter het plein,’ zegt Sacha, ‘liggen twee prachtige straten: de Governo Vecchio en de Via di Coronari.’ Deze laatste is dé antiekstraat van Rome; het zit er vol met de prachtigste antiekzaken en bijzondere boetieks, zoals de winkel waar uitsluitend oude Japanse kimono’s verkocht worden. Als de dag voorbij is en de avond valt, komt de wijk Travestere aan de overzijde van de rivier de Tiber tot leven. ‘Hier is het vooral ’s avonds heel leuk en door de vele barretjes heel levendig,’ aldus Sacha. ‘Er zijn veel mensen op straat en het is ontzettend gezellig.’ Sacha gaat hier graag uit eten en het blijkt inderdaad een ideale manier om de dag af te sluiten: slenterend door deze straatjes met op elke hoek een bar, waar mensen buiten van hun wijn genieten. In Rome komt ‘la bella vita’ vanzelf naar je toe.
De FAVORIETE adressen van Rome geselecteerd door local Sacha Hart-Schellart
Winkels
Galleria Alberto Sordi
Een van de weinige overdekte winkelcentra in Rome is vooral ook een goede plek om in de koelte van een latte macchiato te genieten. Het zit in een prachtig gebouw met mozaïek op de vloer en gekleurd glas in het plafond.
Galleria Alberto Sordi 53.
B&B Oggetti d’Arte
Atelier waarin mondgeblazen voorwerpen worden ontworpen. Exclusieve en verfijnde glazen, bokalen en vazen.
Via Madonna dei Monti 6.
2 Meluoki
Verkoopt antieke Japanse kimono’s, de oudste is zelfs uit 1900. Ook: accessoires die gemaakt zijn van oude kimono’s, zoals tassen en oorbellen.
Via dei Coronari, 224.
Art Prive Gioielli
Verscholen in de wijk Monti, achter de Piazza de Madonna de Monti, zit deze juwelenontwerpster. Een klein zaakje met bijzondere juwelen, die vriendelijk geprijsd zijn.
ViaLeonina 8
VBH
De meest exclusieve tassenwinkel van Rome, met uitsluitend ontwerpen van Vernon Bruce Hoeksema. Jarenlang werkte hij nauw samen met Valentino, in 2004 begon hij zijn eigen tassenlabel. Met succes: de tassen verschenen aan de arm van celebs als Demi Moore, Sarah Jessica Parker, Gwyneth Paltrow, Michelle Obama en Prinses Máxima. Eén en ander ondersteund door fotografisch bewijs aan de wanden van de winkel.
Via di San Giacomo 21.
Eten en drinken
Sant’ Eustachio Il Caffè
Volgens velen de beste koffiebar van Rome, beroemd om zijn café zuccherato.
Piazza di Sant Eustachio 82
Restaurant Maccheroni
Typisch Romeins eten. De kok bereidt de gerechten midden in de zaak, achter een glazen wand, dus je kunt hem in de weer zien met handenvol tonnarelli.
Piazza delle Coppelle 44 tel. +39 06 68307895.
Osteria la Gensola, in de wijk Travestere
Het is even zoeken naar dit restaurant, omdat het bijna niet herkenbaar is als zodanig. Maar eenmaal binnen kan het genieten beginnen, Italiaans eten zoals het bedoeld is. Tip: de gefrituurde artisjokken, een typisch Romeins gerecht.
Piazza della Gensola 15 tel. +39 06 5816312.
Libro di Vino
Boeken- en wijnzaak waarin je gerust een boek uit de kast kunt trekken, je favoriete wijn bestelt en je even terugtrekt uit het stadsgedruis, dat is hier namelijk de bedoeling. Achterin het etablissement kun je eten. Er worden regelmatig (culturele) activiteiten georganiseerd, zoals vernissages en wijnproeverijen.
Via degli Zingari 49 tel. +39 340 8656296.
Antico Caffè Greco
Midden in de beroemdste modestraat zit dit bedevaartsoord waar beroemdheden als Liszt, Goethe, Keats en Ibsen op de fluwelen banken hun koffie kwamen drinken. Nog altijd een ontmoetingsplaats voor schrijvers, politici en kunstenaars.
Via Condotti 86.
IJssalon Giolitti
Maar liefst 56 smaken ijs en authentieke ijssalongrandeur. In de vitrines vind je de heerlijkste snoeperig uitziende gebakjes en andere lekkernijen.
Via Uffici del Vicario 40
Gina
Op het moment het hipste lunchrestaurant van Rome. Ingericht in wit, met strak gestuukte muren, vierkante tafeltjes en designlampen. Wie net heeft gewinkeld in de Via Condotti komt hier op adem. Het is er altijd druk dus reserveren is noodzakelijk.
Via San Sebastianello 7a tel. +39 06 6780251.
Salotto 42
Een van de eigenaren is het voormalige Zweedse topmodel Malin Persson. Ze werd ontdekt door Karl Lagerfeld en was jarenlang zijn muze. Ze figureerde onder meer in campagnes voor Chanel en Valentino. Jaarlijks wordt deze bar gerestyled door Malin zelf.
Piazza di Pietra 42 tel. +39 06 6785804.
Taverna dei Fori Imperiali
Dit familierestaurant zit in een straatje vlakbij hotel Forum Romanum, en schijnt de favoriete plek te zijn van de Amerikaanse schilder en regisseur Julian Schnabel.
Via Madonna dei Monti 16 tel. + 39 06 6798643.
Musea
MAXXI Museo Delle Arti Del XXI Secolo
Veelbesproken museum met opzienbarende architectuur van Zaha Hadid.
www.fondazionemaxxi.it
MACRO Museo d’Arte Contemporanea Roma
Museum voor moderne kunst. Afgelopen december is de nieuwe vleugel geopend, ontworpen door architect Odile Decq.
www.macro.roma.museum
Museo Nazionale delle Paste Alimentari
Maar natuurlijk bestaat er een museum over pasta!
www.museodellapasta.it
Nationale Galerie van Moderne en Hedendaagse Kunst
Schilderijen, sculpturen en tekeningen van met name Italiaanse kunstenaars uit de 19de en 20ste eeuw.
Via delle Belle Arti 113
Hotels
Hotel Forum
Uitzicht op het Forum Romanum en het Colosseum. In het restaurant op het panoramische dakterras kun je relaxed genieten van deze bezienswaardigheden. Via Tor de’ Conti 25 tel. +39 06 6792446 www.hotelforumrome.com.
Residenza Torre Colonna
Middeleeuwse toren met kamers die allemaal verschillend zijn. De toren is geslaagd gerestaureerd: onder de hoge, houten balkenplafonds vind je strak vormgegeven hemelbedden en muren met felle kleuren.
Via Delle Tre Cannelle 18 tel. +39 06 62289543 www.torrecolonna.com.
Hotel de Russie
Achter het hotel zit een restaurant in de schitterende tuin, die grenst aan Villa Borghese. De tuin ademt de grandeur van het oude Rome. In de zomer is hij een oase van rust en verkoeling, vol met prachtige bloemen. Inspirerend is ook de winkel van bloemist Sebastian Bierings, beneden.
Via del Babuino 9 tel. +39 06 328881 www.hotelderussie.it
