Fotomuseum aan het Vrijthof in Maastricht presenteert een tentoonstelling van fotograaf en mediapersoonlijkheid Humberto Tan. De expositie Morgen gaat het beter toont een selectie close-upportretten van 100-jarigen en foto’s van hun handen en interieur. De nostalgische zwart-witfotografie gaat vergezeld van inspirerende interviews en een gelijknamig koffietafelboek.
1. Wanneer en waarmee ontstond je interesse in de kracht van ouderen?
'Mijn interesse voor ouderen groeide bij mij thuis in Amsterdam-Zuidoost. Mijn oma, de moeder van mijn moeder, woonde de helft van het jaar bij ons en de andere helft in Suriname. En zij leerde mij als kind zoveel. Surinaams praten, kaartspelletjes spelen... Maar ze vertelde ook verhalen over vroeger. Over preutsheid bijvoorbeeld. Als ze zoenende mensen op tv zag, kon ze daar maar niet aan wennen. Moest ik erg om lachen. En dan zei zij vol trots dat haar man, mijn opa, haar benen tot maximaal haar knieën had gezien. Zo had zij nog meer verhalen waar ik van smulde. Die verhalen en haar aanwezigheid, ook om ons tussen de middag op te vangen, vond ik echt een kracht. Zij was als een tweede moeder in huis.'
5 vragen aan... fotografe Bertien van Manen2. Kun je een bepaalde foto en/of interview als favoriet bestempelen?
'Iedere keer ging ik met enthousiasme en totale nieuwsgierigheid naar een 100-plusser toe en steeds kwam ik met een vat vol nieuwe energie en verhalen terug. Maar de eerste keer dat ik op pad ging, had ik totaal geen idee of dat wat ik in mijn hoofd had ook zou werken. Daar kon ik alleen maar achter komen door gewoon te beginnen. De eerste keer was bij het echtpaar Cees en Ries Slikker. Hij werd geboren in 1919 en zij was iets jonger, maar wel met alzheimer. Daardoor woonden zij niet meer samen. Ze waren 73 jaar getrouwd. Na het gesprek wist ik: dit project kan wat worden!'
3 Welke opmerkingen maakten een bijzondere indruk op je?
'Er is er eentje van zuster Maria Redemptora, geboren in 1917, die mij vaak troost geeft en een bepaalde rust als er onrust is: “Behalve ziekte en dood, uiteindelijk komt alles weer goed. Er zijn wel eens moeilijke zaken, maar met een beetje geduld komt het meestal weer goed."'
4. Wat hoop je dat bezoekers ‘meenemen’ van de tentoonstelling?
'Dat ze de kracht van ouderen voelen. Zowel in woord als door de beelden. En dat ze misschien hun eigen oma of opa, als die er nog zijn uiteraard, dezelfde vragen gaan stellen. Wanneer was u het gelukkigst in uw leven?'
5. Je fotografeert inmiddels alweer even, wat geeft fotografie je dat je tv-werk je niet geeft?
‘Rust! En fotografie brengt een andere creativiteit bij mij naar boven. Zo heb ik mijn geboorteland Suriname met andere ogen gezien en ben ik bezig met het maken van een boek met 93 foto’s uit Suriname. Foto’s van de natuur, maar ook weer portretten. Deze keer vooral in kleur. Maar dat hele proces van bedenken, fotograferen en bewerken maakt mij rustig, omdat ik het meestal alleen doe. TV is altijd met een team.'
De expositie Morgen gaat het beter is vanaf 23 september te zien in het Fotomuseum aan het Vrijthof.
Tekst: Jorrit Niels | Beeld: NL Beeld