PvdA-onderwijswethouder Marjolein Moorman: 'Het bestrijden van ongelijkheid is mijn belangrijkste drijfveer'

De Amsterdamse PvdA-onderwijswethouder Marjolein Moorman schrijft in haar boek Rood in Wassenaar over haar jeugd en haar ouders die alles gaven – ondanks schulden – om hun kinderen de beste kansen te bieden. "Ik hoop dat mijn boek mensen de hoop en het vertrouwen geeft dat je in de politiek dingen ten goede kunt veranderen."

BAANTJE

"Mijn eerste baantje kreeg ik toen ik twaalf was. Ik ging bollen pellen met een vriendin. Ik leerde er hard te werken. Van mijn eerst verdiende geld kocht ik een bikini."

STUDIE

"Na het behalen van mijn VWO-diploma besloot ik om Communicatiewetenschap te gaan studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Vanuit Den Haag reisde ik op en neer om colleges te volgen. Ik was geïnteresseerd in de hoofdvragen van de studie: hoe werkt nieuwsproductie? Hoe werken beïnvloedingsprocessen? Hoe stuurbaar is de publieke opinie en wie bepaalt dat dan? Ik koos de studie ook omdat het ‘iets anders’ was dan rechten, economie of psychologie. Tegenwoordig is het een populaire studie, maar toen ik ging studeren, was het nog een kleine en betrekkelijk onbekende studierichting."

PROMOVEREN

"Tijdens het schrijven van mijn afstudeerscriptie voor Communicatiewetenschappen kreeg ik het aanbod om te gaan promoveren. Ik werkte aan mijn proefschrift en gaf colleges en werkgroepen op de universiteit. Het waren vormende jaren waaraan ik veel vrienden heb overgehouden. We hielden elkaar scherp, tijdens het werk en in de kroeg. Ik denk met veel plezier terug aan mijn promotietijd. Ik leerde er om kritiek te geven en te incasseren. Onderling beoordeel je als wetenschappers elkaars werk voortdurend. Dat zorgt ervoor dat het beter wordt en het voorkomt fouten. Ik probeer daarom in mijn werk altijd zo veel mogelijk tegenspraak te genereren."

MENTOR

"Er is niet één persoon die ik als mentor zie. Maar er is wel een combinatie van mensen van wie ik veel heb geleerd en aan wie ik mij in verschillende fases van mijn loopbaan heb opgetrokken. Soms omdat ik nauw met iemand samenwerkte, maar soms ook omdat ik over iemand las. Een goed advies dat ik ooit kreeg van een vriendin, ben ik nooit vergeten: ‘Zelf doen is niet hetzelfde als alleen doen.’ Je wordt beter door af en toe ook om hulp te vragen. Ik vind mijn werk zo leuk, omdat ik elke dag kan blijven leren."

POLITIEK BEWUSTZIJN

"Ik dacht al heel vroeg na over politiek. Dat kwam ook door het dorp waarin ik ben opgegroeid, Wassenaar. Een dorp met grote verschillen: er stonden grote villa’s, maar ook doodnormale rijtjeshuizen. Een dorp waar de ruime meerderheid van de inwoners VVD stemde. Wij waren thuis ‘rood’, mijn ouders stemden PvdA. Tijdens de verkiezingscampagne, ik was een jaar of acht, scandeerden mijn klasgenoten en ik de namen van de politieke partij waar onze ouders op stemden over het schoolplein, alsof het voetbalclubs waren. Mijn vriendje Merlijn en ik ‘voerden de rest voor VVD of D66. Volgens Merlijn, met wie ik het er later nog wel eens over heb gehad, werd het daarna vechten. Dat kan ik mij niet meer herinneren. Maar ik weet nog wel dat ik dacht: o, we zijn in de minderheid, dan moeten we echt goede argumenten hebben om de rest te overtuigen."

DRIJFVEREN

"Als wethouder zie ik dagelijks dat kansenongelijkheid nog steeds aan de orde van de dag is. Het bestrijden van deze ongelijkheid is mijn belangrijkste drijfveer in de politiek, omdat het één van de grootste bedreigingen vormt voor onze samenleving. En ik heb gezien dat we in de politiek ook echt dingen kunnen veranderen."

KRACHT/ZWAKTE

"Ik denk doorzettingsvermogen. Ik kan heel gefocust aan iets werken en houd dat lang vol. Dat komt ook, omdat ik heel overtuigd ben van wat ik doe. Daarnaast heb ik moeten leren dat niet alles altijd meteen lukt en dat je soms even iets op zijn beloop moet laten, omdat het er de tijd niet voor is."

OFFER

"Het voelt niet als een offer, maar ik werk wel veel en hard. Mijn omgeving vindt dat niet altijd leuk. Dit jaar besloot ik ook nog een boek te schrijven naast mijn drukke baan als wethouder (Rood in Wassenaar, red.). Mijn jongste dochter vond het op een gegeven moment wel welletjes toen ik me in het weekend weer had opgesloten. Ik heb haar moeten beloven dat ik voorlopig geen boek meer schrijf."

GELIJKE KANSEN

"Ik streef ernaar om alle kinderen gelijke kansen te geven en dat begint in het onderwijs. Ik ben dankbaar dat ik oplossingen mag bedenken om kinderen gelijke kansen te bieden. Dat doe ik volgens het adagium: ongelijk investeren voor gelijke kansen. Leraren in achterstandswijken krijgen in Amsterdam bijvoorbeeld een extra bonus op hun salaris, om het lerarentekort daar maximaal tegen te gaan. En we investeren in extra taal- en rekenonderwijs in wijken waar dat hard nodig is. Ook heb ik veel gedaan om de schulden van mensen aan te pakken, bijvoorbeeld met de pauzeknop, waardoor schulden tijdelijk worden bevroren, en een programma waarbij schulden van jongeren worden opgekocht, om ze zo een schuldenvrije start te geven."

POLITIEK

"De politiek heeft mij heel veel gebracht. Ik heb de samenleving beter leren kennen en heb veel inspirerende mensen mogen ontmoeten. Er wonen zoveel fantastische mensen in Amsterdam die zoveel betekenen voor de stad. Daarnaast heb ik in de politiek geleerd hoe je echt verschil kunt maken. Dat is waarom ik het doe."

ADVIES

"Ik moet denken aan het prachtige gedicht van Babs Gons: Doe het toch maar. Soms is de weerstand groot, maar het is waardevol om het toch te proberen."

BESLISSING

"Iets wat mijn leven het meest heeft beïnvloed, is dat ik heb gekozen voor mijn idealen. Ik had een prachtige carrière aan de universiteit. Maar door de stap naar de politiek ben ik dichter gekomen bij wie ik echt ben."

ROOD IN WASSENAAR

"Mijn man zei laatst dat ik altijd al heb gezegd dat ik ooit een boek wilde schrijven. Dus de wens is altijd wel latent aanwezig geweest. Maar dit is een goed moment, zo vlak voor de verkiezingen, om te laten zien waar ik voor sta en waar mijn drijfveren vandaan komen."

HOOP EN VERTROUWEN

"Ik hoop vooral dat mijn boek mensen hoop en vertrouwen geeft, dat je in de politiek dingen ten goede kunt veranderen. Dat de politiek er juist is om collectieve oplossingen te vinden voor collectieve problemen die we ervaren, zoals de groeiende ongelijkheid. Ons is lang voorgespiegeld dat succes een keuze is en dat je je eigen individuele belang moet najagen. Dat heeft van onze samenleving een wedstrijd gemaakt met winnaars en verliezers. Mijn boek laat hopelijk zien dat een samenleving pas echt succesvol is als het niet alleen goed gaat met jezelf, maar ook met een ander."

INZICHTEN

"Ik vond het vooral fijn om de inzichten te delen die ik zelf de afgelopen jaren heb opgedaan. Uit de reacties merk ik dat er een grote behoefte is in onze samenleving aan politiek van hoop en verbinding. Mensen zijn wel klaar met het cynisme en het individualisme dat ons al te lang in de greep houdt."

ONDERWIJS

"Toen mijn man en ik onze tweejarige dochter moesten inschrijven op een basisschool, merkte ik dat er veel kwaliteitsverschillen zaten tussen scholen. Dat raakte me, want alle kinderen hebben recht op goed onderwijs en het mag niet afhankelijk zijn van waar je naar school gaat. Daarnaast was het verhardende politieke klimaat met politici als Wilders voor mij een reden om me aan te melden bij de politiek. Ik wilde daar iets tegenoverstellen."

COLLECTIEVE OPLOSSING

"Voor collectieve problemen, zoals het lerarentekort, de klimaatcrisis, de problemen op de woningmarkt, hebben we een collectieve oplossing nodig. Deze problemen zijn niet uit het niets ontstaan. Ze zijn het gevolg van een politieke keuze voor de markt in plaats van voor het collectieve belang van ons allemaal. Ik vind dat we terug moeten naar politiek waarin het belang van de samenleving voorop staat in plaats van individueel gewin van sommigen."

Tekst: Jorrit Niels | Beeld: Jitske Schols/Lumen