Schrijfster Janneke Siebelink: 'Ik kreeg het niet op papier zoals ik het wilde'

Het boek Soms sneeuwt het in april is nieuw pareltje in de boekenwereld. Hoofdredacteur Hilde interviewde schrijfster Janneke Siebelink over haar inspiratie voor het verhaal, haar favoriete moment van de dag en welke boeken absolute aanraders zijn.

Janneke (47) werd geboren in een huis vol verhalen. Haar vader is de bekende Nederlandse schrijver Jan Siebelink. Na haar studie werkte ze voor verschillende uitgeverijen en schreef ze in opdracht familiegeschiedenissen, om vervolgens ruim zeven jaar lezers te inspireren op haar online platform voor bol.com. Een paar jaar geleden besloot ze haar baan op te zeggen en haar gedroomde roman te schrijven. Soms sneeuwt het in april is haar debuut.

Kun je iets vertellen over je boek?

"Kort gezegd gaat het verhaal over een meisje, Katharina, dat opgroeit met het gewicht van het trauma van haar moeder Helena op haar schouders. De hoofdvraag is: zal Katharina dit trauma ontgroeien en inzien dat ze verantwoordelijk is voor haar eigen keuzes in het leven en niet voor die van haar ouders? Het is het verhaal van drie vrouwen - een dochter, moeder en oma - verweven met een relatief onbekend stukje Nederlandse geschiedenis."

Heb je zelf een favoriet karakter in je boek?

"Zonder twijfel de jonge, twaalfjarige Katharina. Ik wist wat haar te wachten stond en schreef, nee, drééf haar daar naartoe – de onschuld waarin ik haar kon laten verkeren, de dreigende geschiedenis die haar achtervolgde... Ik kon haar moeilijk loslaten. Het verhaal laveert tussen het heden, 1985, als Katharina 40 jaar is, en het verleden én de geschiedenis van haar moeder. Ik was, net als Katharina zelf, het gelukkigst als ik schreef over haar vroege jeugd, tot de eerste barsten kwamen."

Tekst gaat verder onder de foto.

Waar werd je door geïnspireerd?

"Een tijdlang schreef ik familiegeschiedenissen en zodoende kwam ik in aanraking met dit verhaal en met de echte Katharina. Het verhaal, de achtergrond van de voor mij onbekende geschiedenis van de Georgische opstand op Texel, de willekeur van de oorlog... Het raakte mij meteen en liet me niet meer los. De maand april speelt een belangrijke rol in het boek. Terwijl half Nederland was bevrijd, vond er in de nacht van 5 op 6 april 1945 een gruwelijke opstand plaats op Texel, de Georgische opstand. Het was een oorlog in een oorlog. Deze nacht is de basis van het verhaal. Ik wilde dit verhaal heel graag opschrijven, maar het bleef een verhaal. Er ontbrak een persoonlijke laag. Ik kreeg het niet op papier zoals ik het wilde. En toen kwam bol.com waar ik een lezersplatform oprichtte. Jarenlang las ik onafgebroken en interviewde ik talloze auteurs. Ondertussen kon ik dit verhaal niet loslaten, maar ik was ook overweldigd door het enorme aanbod van boeken dat iedere dag op mijn bureau arriveerde... Na zeven jaar dacht ik: het is nu of nooit. Ik geef het nog één kans, zodat ik mezelf recht in de ogen aan kan kijken en kan zeggen dat ik er alles aan heb gedaan, alvorens ik het verhaal voor altijd laat rusten. Ik zei mijn baan op, ging zitten en begon opnieuw. Soms sneeuwt het in april is een roman gebaseerd op een waargebeurde geschiedenis, naar het heden gebracht om te tonen hoe de oorlog nog altijd zijn schaduwen werpt over de generaties die volgen. Ik denk dat ik zelf ook het een en ander mee moest maken op persoonlijk vlak, moederschap, verhoudingen binnen mijn eigen familie, mijn eigen ouders, om dieper in het verhaal op te kunnen gaan, een extra laag toe te kunnen voegen waardoor het werkelijk tot zijn recht kon komen."

Kun je iets vertellen over je schrijfproces?

"Het liefst schrijf ik in stilte in de ochtend, als de dag het stof nog niet heeft laten neerdalen. Maar eenmaal bezig kan ik de hele dag blijven zitten. Ik kan me in mijn werk verliezen, daarom is ritme belangrijk. Hardlopen, buitenlucht. Mijn kamer grenst aan die van mijn zoontje – hij tikt soms met zijn knie tegen zijn bureau, ik hoor hem kletsen met zijn vriendjes. Hij vraagt door de muur heen om een tosti of een ‘lekker bordje’. Soms zeg ik nee, vaker zeg ik ja. Het hangt af van mijn vriendschap met de tijd op dat moment."

Welk boek zou je onze lezers aanraden?

"Ik herhaal je van de Zuid-Afrikaanse schrijfster/dichter Ingrid Jonker. Haar zinnen zijn krachtig, haar wil is onbreekbaar. Er zijn veel overeenkomsten tussen haar en Katharina, al zijn het twee verschillende vrouwen die opgroeien in twee verschillende werelden. In de basis hebben ze veel overeenkomsten: al op jonge leeftijd verliezen ze een dierbare. Ze zijn beiden bang dat hun verdriet erfelijk is en twijfelen daarom aan het moederschap. Ze vrezen dat ze schuldig zijn, omdat het bloed dat door hun aderen stroomt, hetzelfde bloed is dat voor het kwaad staat. In beide levens spelen collaboratie en rehabilitatie een belangrijke rol – op verschillende niveaus. De dunne scheidslijn tussen goed en fout, het grijze gebied, een identiteitscrisis, een getroebleerde relatie met zichzelf en met de liefde. Beide vrouwen staan volledig op zichzelf, maar zijn verbonden door dezelfde strijd, dezelfde vraag: hoe ontworstel ik mij aan de keuzes van mijn ouders? Ik ben benieuwd: zouden ze het met elkaar kunnen vinden? Zouden ze troost bij elkaar hebben gevonden?"