Invloedrijke voorlopers: 10 vrouwelijke grootheden in design

Het is tijd om deze (moderne) iconen wat extra aandacht te geven.

Modern living room interior - 3d render

Tien (moderne) iconen die hun stempel hebben gedrukt op de internationale designwereld. Hun ontwerpen worden nog steeds gemaakt en zijn een inspiratiebron voor de makers van hedendaagse creaties. Tijd om deze vrouwelijke grootheden in design wat extra aandacht te geven.

Ray Eames (1912)

De Eames-naam staat zo ongeveer synoniem voor Amerikaans modern design. Charles Eames is zijn vrouw Ray heel wat eer verschuldigd, want veel van de iconische ontwerpen van de Eames zijn te danken aan Ray’s vrije benadering en probeersels. Zij en Charles begonnen te experimenteren met multiplex. Kort daarna ging het man-en-vrouw-team z’n houtvormtechniek gebruiken om meubels te maken waarin andere materialen waren verwerkt, waaronder glasvezel, aluminium en leer. Met de legendarische Eames Lounge Chair uit 1956 als bekendste voorbeeld. In een tijd waarin gendergelijkheid ontbrak, merkte haar man Charles op: ‘Alles wat

ik kan doen, doet Ray beter.’

Aino Aalto (1894)

De Finse architect was een pionier als het ging om Scandinavisch design. Aalto was mede-oprichter van meubelbedrijf Artek en de eerste artistiek directeur. Ze werkte voor het architectenbureau van haar man Alvar en was daar verantwoordelijk voor een aantal interieurs, gebouwen en meubels. Haar specialiteit werd echter glas. Ze won daarvoor in 1936 de gouden medaille op de Milanese Triënnale. Eén van onze favorieten is haar Riihitie-plantenpot. Geïntroduceerd op de Paris World Fair in 1937, maar oorspronkelijk ontworpen voor het terras van de Aalto’s zelf.

Florence Knoll (1917)

Geboren in het Amerikaanse Michigan leerde Florence Schust van zowel Walter Gropius, Marcel Breuer als Mies van der Rohe. In 1941 verhuisde ze naar New York en trouwde daar met Hans Knoll, die zijn eigen meubelbedrijf begon. Ze groeide uit tot een drijvende kracht en werd directeur toen Hans in 1955 overleed. Haar visie zorgde voor de open en cleane kantooromgevingen in het Amerika van na WO II. De Florence Knoll-sofa & chair uit midden vorige eeuw behoren tot de hoogtepunten. Stukken die zich net zo goed thuisvoelen in een wachtkamer als in een ruime woonkamer. Na een aantal belangrijke contributies aan modern Amerikaans design ging Knoll in 1965 met pensioen.

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Knoll (@knoll)

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Knoll (@knoll)

Lucienne Day (1917)

Eén van de meest invloedrijke Britse textielontwerpers van de jaren 50 en 60. Haar doorbraak kwam in 1951 tijdens het Festival of Britain, waar ze haar Calyx-textieldesign presenteerde. Day is vooral bekend door haar abstracte patronen die te bewonderen waren op allerlei producten. Van textiel tot tapijten en van behang tot keramiek. Vaak waren het natuurlijke vormen als bloemen en landschappen die ze verwerkte in een geometrisch patroon. Met vaste klanten in de vorm van Britse warenhuizen als John Lewis en Liberty. Gedurende haar 60-jarige carrière zorgde ze ook voor een link tussen massaproductie en kunst, met designs geïnspireerd op het werk van bijvoorbeeld Wassily Kandinsky en Paul Klee.

Greta Magnusson Grossman (1906)

De van oorsprong Zweedse industrieel ontwerper en (interieur-)architect was de eerste vrouw die studeerde aan één van de beste kunstacademies van Stockholm. Na haar huwelijk met een Amerikaan opende ze een studio aan Rodeo Drive in Los Angeles. Die focuste vooral op meubels en lichtdesign, gekarakteriseerd door slanke vormen en een mix van materialen. Zo won ze in 1950 de Good Design Award van het MoMa voor haar Cobra-lamp. Een ander bekend stuk is de tafellamp Gräshoppa. Ontwerpen die destijds ook in Hollywood populair waren bij grootheden als Ingrid Bergman, Frank Sinatra en Greta Garbo.

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Lund Humphries (@lhartbooks)

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door R & Company (@randcompanynyc)

Eileen Gray (1878)

De artiest die een galerie had in het Parijs van de jaren 20, maakte een switch naar niet alleen meubelontwerper maar ook architect. Gray wordt gezien als één van de meest onder­ gewaardeerde designers van de vorige eeuw. Veel te laat kreeg ze pas de erkenning voor de E1027 ­bijzettafel van glas en staal. En voor de lederen en stalen Bibendum Chair. Later werd ze aangemoedigd door Le Corbusier en J.J.P. Oud om architectuur een kans te geven. Ze bleef ontwerpen tot aan haar dood in 1976. Tegenwoordig is haar werk een vaste waarde in de collectie van het Victoria and Albert Museum en MoMa in New York.

Zaha Hadid (1950)

Een relatief jonge naam in dit rijtje, maar absoluut een vermelding waard. De architect die in 2016 overleed, won in 2003 als eerste vrouw de prestigieuze Pritzker Prize for Architecture. Geboren in Irak en na studies in Beiroet en Londen – waar ze werd onderwezen door Rem Koolhaas – zette ze een aantal prijswinnende gebouwen op haar naam. Misschien wat minder bekend is haar werk als schilder en productontwerper. Zo ontwierp ze accessoires voor Alessi en meubelen voor Vitra en B&B Italia.

Armi Ratia (1912)

Nog een Finse en één van Finlands meest succesvolle vrouwelijke ondernemers. Ze was de mede-oprichter van textiel- en kledingbedrijf Marimekko. Ratia maakte een gigant van haar ooit bescheiden textielbedrijf, waar ook Jacqueline Kennedy fan van was. De bekendheid kwam vooral door Marimekko’s Tiiliskivi-motief uit 1952. Het geometrische patroon is door de decennia heen gezien op zo ongeveer elk textielproduct en in elke mogelijke kleurstelling.

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht gedeeld door Marimekko (@marimekko)

Paola Navone (1950)

De Turijnse is van oorsprong architect, maar werkt als interieurontwerper, artdirector en productontwerper van meubels, textiel en veel meer. Haar werk staat bekend om het vooruitstrevende design, zonder ooit het vakmanschap uit het oog te verliezen. Dit zorgde ervoor dat ze veelgevraagd werd en werkte voor onder meer Alessi, Knoll International (zie Florence Knoll), Armani Casa, Roche Bobois en Anthropologie.

Charlotte Perriand (1903)

De carrière van de Franse moderniste startte op de Parijse kunsttentoonstelling Salon d’Automne in 1927. Daar had ze een ontwerp voor haar appartement gemaakt: de bar sous tois (‘bar onder het dak’). Ofwel een ingebouwde wandbar van aluminium, glas en chroom en een kaartentafel met bekerhouders. Dit leidde tot een langdurige samenwerking met Le Corbusier en zijn neef Pierre Jeanneret. Perriand werkte ook samen met Jean Prouvé en Paul Nelson. Ze groeide uit tot één van de meest invloedrijke meubelontwerpers van de vroege moderne beweging. Bijzonder in het door mannen gedomineerde wereldje destijds. Haar inspiratie haalde ze uit industrieel ontwerp en het verkeer dat ze elke dag in Parijs zag. Maar ook haar zes jaar in Vietnam en Japan (1940-1946) hebben haar creatieve visie beïnvloed. Haar sideboards en stoelen met een frame van stalen buizen worden nog steeds geproduceerd.



Van de legendarische Eames Lounge Chair van Ray Eamestot de Cobra-lamp van Greta Magnusson Grossman en van de E1027 ­bijzettafel van glas en staal van Eileen Gray tot de Riihitie-plantenpot Aino Aalto; welk pronkstuk zou jij wel in je interieur terug willen zien?

Tekst: Jorrit Niels | Beeld: iStock, Instagram