Dieuwertje Blok vond oorlogsdagboek van Joodse moeder: 'Ik zie hoeveel ik van mijn beide ouders draag'

'Ik heb nooit geweten dat ze zo was'

dieuwertje blok oorlogsdagboek

Hoewel Dieuwertje Blok nu veelal in het nieuws is door haar ziekte, blijft ze positief. Ze heeft wegens haar gezondheid dan wel al haar taken neergelegd, maar heeft in al die jaren wel heel wat bijzonders mogen meemaken en ontdekken. Zo ook het oorlogsdagboek van haar Joodse moeder.

Dagboek

Zo onthulde ze in 2023 aan Nouveau dat ze een hele andere kant ontdekte van de vrouw die ze goed dacht te kennen. Zo kwam ze erachter dat ze het licht ontvlambare hart van haar moeder heeft.

Henny Gazan, moeder van Dieuwertje en zus Tessel, hield een dagboek bij tussen 1939 en 1942. Dit wisten de twee echter niet tot 2021, na het overlijden van hun vader Dick.

Een kijkje in het leven van haar moeder

Zo stuitte ze pas na zijn overlijden op een doos waarvan ze de inhoud al dachten te kennen, maar niets was minder waar. Zo vonden zij op de bodem een dagboek genaamd: Keobgad nav Ynneh. Oftewel Dagboek van Henny, maar dan achterstevoren.

"Het was een fantastische vondst, zeer opwindend", aldus Dieuwertje. "Ik kreeg zomaar een kijkje in het hoofd van mijn moeder, van ver voor mijn tijd. Ik dacht altijd dat ik vooral op mijn vader leek: ongeduldig, eigenwijs, neiging tot stampvoeten. Maar dankzij mijn moeders dagboek zie ik hoeveel ik van beide ouders in me draag. Galstenen van oma Stella, platvoeten van mijn moeder. Een fijne erfenis. Mijn lijf gaat steeds meer op dat van mijn moeder lijken, ik krimp ook. Mama was op het eind van haar leven een meter vijftig, net op de dwerggrens, zoals ze zelf zei."

Het leven

Ook deelde Dieuwertje een fragment uit het dagboek van haar moeder: "Och, over de oorlog zwam ik maar liefst niet. Je zult zeggen, erg gemakkelijk, maar och, ik ben pas zeventien en laat ik er nu eens het beste van trachten te maken en niet hier bladen volpennen over boten die getorpedeerd, menschen die gedood en steden die vernietigd worden. Het is allemaal al erg genoeg en nooit zullen de menschen het leren. Ik zou eigenlijk graag Idiot's delight zien. Nou, misschien vanavond. Er ligt nog een lange heerlijk dag voor me. Mij benieuwen wat ie me brengen zal."

Henny heeft het af en toe eens over de oorlog, maar over het leven schrijven vond ze veel belangrijker. Een belangrijk onderwerp in het dagboek was dan ook: jongens.

"Dat continu met jongens bezig zijn, die assertiviteit, de valsigheid tegenover vriendinnen, ik heb nooit geweten dat ze zo was." Wel wist ze van haar moeder dat ze lichtheid, humor en zelfspot had. "Ik heb alleen altijd gedacht dat dat iets was dat dat ze als een soort bescherming had gecreëerd na de oorlog. Om te kunnen omgaan met wat er gebeurd was. Maar ze was daarvoor ook al zo. Het was haar wezen, haar kern, die lichtheid. Dat dat niet kapot gemaakt is door de oorlog is natuurlijk heel bijzonder."

Personality
  • Nouveau
  • NL Beeld