/https%3A%2F%2Fcdn.pijper.io%2F2025%2F02%2FzxBxcLAY7ZrT5q1738575178.jpg "Rieke Righolt")
Museum van Bommel van Dam in Venlo presenteert een tentoonstelling over een vrijgevochten vrouwelijke kunstenaar: het leven en werk van Giselle Kuster. Ze was een veelzijdige artiest, cultureel ondernemer en galeriehouder. Onderbelicht, maar ten onrechte volgens directeur Rieke Righolt. ‘Kuster was iemand die anders durfde te zijn.’
1. Wat spreekt jou persoonlijk aan in het werk van Giselle Kuster?
'We hebben een zelfportret van Giselle in onze collectie dat voor mij de belichaming is van haar: charismatisch, bewust en zelfverzekerd. Kuster was iemand die anders durfde te zijn, die de gebaande paden durfde te verlaten. Het feit dat ze als vrouw in haar tijd minder kansen kreeg, heeft haar nooit weerhou- den van het volgen van haar eigen professionele en persoonlijke levenspad.’
2. Hoe zou je haar als kunstenaar omschrijven?
‘Ze was een virtuoos schilder. Ze laat zien dat ze in staat is zich moeite- loos verschillende stijlen eigen te maken. Als ze jong is, nog voor ze naar de Kunstacademie in Luik gaat, wint ze al een belangrijke schilderprijs in Florence. Later werkt ze in een meer expressieve stijl. Ook voelt ze zich geïnspireerd door tijdgenoten als Charley Toorop en Otto van Rees en is ze thuis bij stijlen als het kubisme en de nieuwe zakelijkheid. Hoe meer we van haar weten, hoe meer haar eigenheid en kwaliteit als schilder naar voren komt. Haar portretten zijn ongelooflijk raak; alsof ze diep tot de ziel van de geportretteerde weet door te dringen.’
3. Wat is een favoriet stuk van je uit de tentoonstelling?
‘We proberen een zo compleet mogelijk beeld van haar oeuvre te schetsen, maar zoomen ook in op haar bijzondere levensverhaal. Niet alleen haar positie als vrouwelijke kunstenaar, maar ook het leven van een kunstenaar tijdens de Tweede Wereld- oorlog vormen rode draden. Een interessant deel van de tentoon- stelling gaat over de tijd waarin ze in Leiden haar galerie had voor eigentijdse kunst. Het is ons gelukt om kunstwerken op te sporen van tijdgenoten als Toorop en Van Rees die daar daadwerkelijk door haar zijn gepresenteerd.’
'Giselle geniet nog te weinig van bekendheid'
4. Hoe zou je haar plaatsen in de Nederlandse kunstwereld?
‘Ze geniet, ik denk onterecht, nog weinig bekendheid. Dat heeft er ook mee te maken dat haar werk vrijwel niet in museale collecties is opgenomen. En daarbij speelt dan weer mee dat het als vrouwelijke kunstenaar in haar tijd moeilijk was om zichtbaarheid en waardering te krijgen. Hierin wil ons museum verandering brengen; we willen haar werk in zekere zin herwaarderen. En naast haar kunstenaarschap heeft Giselle Kuster ook op andere manie- ren veel betekend voor de kunstwereld. Zij runde haar galerie in Leiden ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. We weten dat kunstenaars het moeilijk hadden in die periode, zo mocht je je beroep alleen uitoefenen als je lid was van de Kultuurkamer. Kunst werd bovendien sterk gecensureerd. Dat Kuster tentoonstellingen organiseerde en het ook aandurfde om modernisten en kunstenaars uit bijvoorbeeld Oost-Europa te presenteren, getuigt van lef en doorzettingsvermogen.'
5. Kun je wat vertellen over jullie zoektocht naar werken van haar bij mensen thuis?
‘Giselle is enorm productief geweest, zo heeft ze veel portretten geschilderd van mensen in haar omgeving. We weten ook dat er tentoonstellingen zijn geweest met en van haar werk. We vermoeden dat er minimaal 100 kunstwerken moeten zijn waarvan we het bestaan kennen, maar de vindplaats niet. We besloten een publieke actie op touw te zetten: Gezocht: Giselle. Spannend, want weten mensen ‘hun’ Kuster te herkennen? In drie weken tijd zijn al ruim 60 kunstwerken gemeld! Een aantal hadden we in beeld, maar van een aantal wisten we niet eens dat ze bestonden. Een enorm succes.’
Gezocht: Giselle - 22 maart t/m 17 augustus vanbommelvanvam.nl
- Jorrit Niels
- Rieke Righolt