De Okavangodelta in het noordwesten van Botswana is een prachtig, ruig natuurgebied, uniek in de wereld. Onontdekt en met slechts een beperkt aantal lodges voor een luxe vakantie. Elegance bezocht er drie.
Een piepjonge, knappe, blonde pilote draait aan de knoppen van het wiebelende vliegtuigje en zet haar headset op. ‘Everyone ready for my first flight?’ Gelach, en toch ook wat benauwde gezichten. Gelukkig is dit de zoveelste vlucht van de Zuid-Afrikaanse Bianca en vliegt deze ervaren pilote op lage hoogte over de Okavangodelta. Vanuit de lucht besef je pas echt hoe groot het is. Het woeste landschap met slingerende rivieren schiet onder ons vandaan en kuddes olifanten trekken voorbij.
De Okavangodelta is de grootste binnenlandse delta ter wereld; ontstaan door een rivier die de zee niet bereikt maar uitmondt in de woestijn. Het beslaat zo’n 16.000 vierkante kilometer en is één groot doolhof van rivieren, kanalen, lagunes en eilandjes bedekt met palmbomen. In juni 2014 werd het gebied aangeduid als Unesco Werelderfgoed. En terecht. Kristalhelder water, eindeloze kanalen, indrukwekkende zonsondergangen en heel veel natuurschoon. De vruchtbare delta is bovendien een ideale leefomgeving voor zoogdieren. Je ziet er plonzende hippo’s en grote groepen giraffen. En je hebt kans op een ontmoeting met de Big Five: de olifant, leeuw, buffel, neushoorn en het luipaard.
Geen massatoerisme
Botswana heeft gekozen voor een ecotoeristisch beleid: high quality, low volume is een bekende term in het land in het zuiden van Afrika. De overheid heeft slechts een paar stukken grond in de delta toegewezen waar kampen met lodges mogen worden gebouwd van waaruit safari’s en boottochten georganiseerd worden. Zo ontstaat er geen massatoerisme en behoudt Botswana haar biosysteem. Elk jaar komt er een klein aantal lodges bij. Bij de meeste zijn watergebruik, vervuiling, het aantal wagens en gasten aan regels gebonden. Dat geldt ook voor de kampen van Wilderness Safaris. Deze eco-touroperator, opgericht in 1983 in Botswana, heeft vijftig kampen verspreid over acht Afrikaanse landen: Botswana, Congo, Kenia, Namibië, Seychellen, Zuid-Afrika, Zambia en Zimbabwe. In de delta bezoeken we er drie: Tubu Tree, Vumbura Plains en DumaTau.
De meeste kampen zijn alleen bereikbaar per lichtgewicht vliegtuig met plaats voor vier tot acht passagiers, dat vertrekt vanuit de plaatsen Maun of Kasane. De bagageregels zijn strikt: het lichaamsgewicht bepaalt de hoeveelheid bagage en harde koffers met wieltjes zijn niet toegestaan. Het kan voorkomen dat de piloot de landing even moet uitstellen vanwege een luierende leeuw of groep impala’s spelend op de landingsbaan. Het vervoer in de delta is per jeepsafari – veelal een Land Rover –, boot of mokoro; een kano gemaakt van een uitgeholde boomstam.
Natural beauties
Bij aankomst worden we verwelkomd door zingend kamppersoneel. Ze staan klaar met ijsthee en warme doeken ter verfrissing na de vliegreis vanuit Maun.
Wat opvalt is de schoonheid van de Botswanezen. Niet zelden zijn het natural beauties met een lief gezicht, prachtige huid en hagelwitte tanden. Het is niet voor niets dat Kaone Kario, Botswana’s eerste supermodel, internationaal doorbrak.
Tubu Tree, wat stoffige boom betekent, ligt in het westen van de delta, op het grote eiland Hunda. Er zijn acht tenten in en rondom bomen. Je slaapt dan ook daadwerkelijk in een hoge boomhut. Maar wel een luxe boomhut, met binnen – en buitendouche, hemelbed en riant balkon met weids uitzicht over de steppe. In bed ben je getuige van de Afrikaanse geluiden van de bush. Je hoort slechts de beesten en de wind door de bomen. Het gemeenschappelijke eetgedeelte, zwembad, de bar en loungeruimtes zijn met elkaar verbonden door houten loopbruggen. Als de zon onder is, begeleidt iemand van het kamp je naar je tent. Alle tenten zijn uitgerust met insectenspray en een toeter. Bij gevaar druk je driemaal op de toeter, waarop het kamppersoneel binnen enkele minuten in je tent staat, met EHBO-doos. Het gaat enkel om noodgevallen; het bestellen van een gin tonic of een spinnetje dat rondkruipt in bed vallen daar niet onder. Bij gebrek aan telefoon en internetbereik is de toeter een geruststelling.
In alle kampen van Wilderness Safaris is het dagprogramma globaal hetzelfde: een ochtend- en middagactiviteit met tussendoor ontbijt, brunch, siësta, high tea en tot slot diner. Het is voor dag en dauw op en vroeg naar bed, maar niets is verplicht. Alle activiteiten worden begeleid door een gids: veelal mannen uit de omgeving. ‘Toch moeten ook zij altijd alert zijn’, vertelt Kaga, een gids in Tubu Tree. ‘Als je je te zeer op je gemak voelt in de bush is het tijd om terug te gaan naar de bewoonde wereld.’ Kaga is een echte ‘bush man’ en kent het gebied op zijn duimpje. Tijdens onze tweede jeepsafari spotten we drie van de Big Five. Voor een korte stop met thee neemt Kaga ons mee naar een mooi uitkijkpunt. Het is een groot plateau gebouwd rondom een oude boom, op een halfuur rijden van Tubu Tree. Hier kunnen toeristen op verzoek dineren en slapen. Minder luxe, maar wel pal onder de sterren.
‘In je privé plunch pool moet je uitkijken voor olifantenslurfen: ze komen schrikbarend dichtbij’
Varen in een boomstam
Op twintig minuten vliegen vanaf Tubu Tree en na veertig minuten rijden arriveren we in Vumbura Plains –een plaatselijk dialect voor uitgegraven. Dit zeer luxe kamp is dan ook een afgraving te midden van de steppe, in het noorden van de delta. Het landschap is hier voller en groener en er is meer water. Onderweg zien we prachtige beesten waaronder veel olifanten. Op het middagprogramma staat het varen in een mokoro. We kruipen in het smalle bootje en laten ons meevoeren in ondiep water omgeven door lelies en hoog riet. Het is er prachtig en rustig, enkel kikkers en krekels laten van zich horen. De extra gids vaart vooruit in zijn kano om eventuele hippo’s te spotten. Het zijn extreem gevaarlijke beesten en aangezien de gidsen geen geweren bij zich mogen hebben is het van belang om te kijken of de kust veilig is. De zonsondergang vanaf het water is erg mooi, de lucht is als lava; het kleurt van felrood naar oranje naar paars. We sluiten de dag af met een à-la-cartediner. In alle Wilderness Safaris-kampen wordt de keuken een keer per maand bevoorraad door een vliegtuigje. Het is bewonderenswaardig hoe vers en heerlijk het eten is.
Vumbura is een geweldig kamp met veertien tenten. Het is weids opgezet met een modern interieur en diverse kunstobjecten. De lodges zijn volwaardige villa’s, met privé plunch pool – je moet er wel uitkijken voor olifantenslurfen want ze komen schrikbarend dichtbij. Ook wellness staat hier op het menu: massages vanaf 55 euro op je veranda door een vrolijke Botswaanse. Hemels. Niet voor niets won dit kamp in 2014 de Style Junkies Award in de categorie Boutique Bush Home.
Ecoluxe
Het stijlvolle kamp DumaTau (‘gebrul van de leeuw’) ligt prachtig aan een lagune van de Linyanti-rivier, tegen het noordelijk gelegen Chobe National Park aan. Vanaf Vumbura is het een halfuurtje vliegen. Het is een van de eerste kampen van Wilderness Safaris en het is twee jaar geleden gerenoveerd. Condé Nast Traveller plaatste DumaTau in de Hotlist van 2013; als een van de beste ‘nieuwe’ hotels in de wereld. Het kamp heeft tien luxe canvas safaritenten en draait volledig op zonne-energie. De tenten, met grote bronzen wasbakken, loungestoelen en privéterras pal aan het water, worden verbonden door een lange loopbrug. Aan het einde van de loopbrug is een zwembad, iets groter dan een dipping pool. Na een jeepsafari is dit de plek voor een siësta. En zelfs hier verrast de natuur: op vijftien meter voor ons in de rivier steken 25 olifanten over, slurf aan staart.
Dierenfeest
Een bezoek aan de delta in Botswana is een bezoek aan onaangetaste natuur, een immense weidsheid, een bijzonder ecosysteem, zeldzame vogels en de Big Five. Zandvlaktes worden afgewisseld met hoge bomen, rivieren met dorre grond. Het is bovendien een groot dierenfeest: een groep wilde honden die achter een impala – de ‘potatoe van de bush’ – aanjaagt of een zebra die wordt geboren op vijftien meter afstand. Iedere dag is anders, Botswana verrast.
Hoe kom je er?
Vanuit Nederland gaan er geen directe vluchten naar Botswana. De snelste route is via een overstap in Johannesburg (11 uur vliegen) of Kaapstad (12 uur vliegen). Van daaruit gaan er vluchten met o.a. Air Botswana naar Maun (1,5 uur vanuit Johannesburg, 2 uur vanuit Kaapstad), een middelgrote stad in het noordwesten van Botswana. Maun is de toegangspoort tot de Okavangodelta: hiervandaan vertrekken vliegtuigjes naar de verschillende kampen. Het is zeer aan te raden een safaritrip naar de delta in Botswana te combineren met enkele dagen Kaapstad. Een citytrip na zo veel dagen in de bush is een fijne afsluiting van de reis. Terug in de ‘bewoonde wereld’, in een stad met mooie stranden, bergen, kunst en cultuur en veel winkels en restaurants.
BOTSWANA PRAKTISCH
Tijdsverschil een uur later in onze wintertijd, geen tijdsverschil in onze zomertijd.
Visum niet nodig, wel een paspoort dat minimaal drie maanden geldig is na terugkomst in Nederland.
Geld de munteenheid is de Pula, onderverdeeld in 100 Thebe (centen). Pula betekent ‘regen’, een indicatie dat regenwater hier als zeer waardevol wordt gezien.
Vaccinaties DPT en Hepatitis A. Gele koorts alleen wanneer men via een gele-koortsland reist.
Met name in het noorden van Botswana – en dus ook in de delta – komt malaria voor. Er is op dit moment geen ebola in Botswana en ook niet in de omringende landen.
Voor meer informatie over actuele gezondheid in Botswana: lcr.nl
BESTE REISTIJD
Botswana heeft over het algemeen een subtropisch klimaat met in het noorden een regenperiode van november tot maart. De delta is het hele jaar door te bezoeken, ieder seizoen heeft zijn voor- en nadelen. Mei t/m september is het droogst en het beste voor safari’s, met juli/oktober als internationaal hoogseizoen. Van april tot oktober zijn er koelere dagen en warmere nachten, dit is doorgaans een rustigere periode. In de Nederlandse zomermaanden is het zonnig en is de delta op zijn grootst. De delta is ook heel goed in het regenseizoen te bezoeken; met name voor vogelaars is deze periode interessant.
