Less is a bore: binnenkijken bij Iris Apfel

Met haar 95 lentes(!) is Iris Apfel nog altijd springlevend. Of zoals ze zelf spottend zegt, nog altijd ‘verticaal’. De eclectische inrichting van haar appartement in het chique Manhattan weerspiegelt haar kleurrijke leven. Elegance sprak met het flamboyante stijlicoon.

Iris Apfel bewijst dat leeftijd slechts een getal is. Ze opende vorig jaar een expositie over haar kledingcollectie in Parijs, bezocht internationale modeshows, gaf gastcolleges aan universitair studenten en deed fotoshoots voor grote Amerikaanse modemagazines. Iris Apfel: in de jaren zestig redelijk bekend interieurontwerpster, anno 2016 wereldberoemd stijlicoon. Ze mag dan wel op leeftijd zijn, Mrs. Apfel komt nog altijd vlijmscherp uit de hoek – zo veel wordt ons duidelijk als we haar spreken.

The White House

Even terug in de tijd. Als succesvol interieurontwerpster – ze werkte met maar liefst negen presidentsvrouwen aan de inrichting van het Witte Huis – vindt Iris niet altijd de materialen die ze nodig heeft. Dus neemt ze met haar man Carl in 1950 het heft in eigen hand en start ze een stoffenfirma: Old World Weavers. Iris ontwerpt haar eigen stoffen en blaast oude meubels nieuw leven in door ze met rijke materialen te stofferen. Ondertussen vliegen ze samen de hele wereld over, op weg naar stylingopdrachten.

Van interieurontwerpster tot mode-icoon

Haar – weliswaar grote – bijrol in de interieurwereld heeft inmiddels plaatsgemaakt voor een hoofdrol in de mode. Dat is vooral te danken aan de expositie Rara Avis: Selections from the Iris Apfel Collection, die in 2005 de zalen van het New Yorkse Metropolitan Museum of Art siert. Tijdens haar vele reizen weet Iris niet alleen spectaculaire interieur-items op de kop te tikken, ook breidt ze haar bonte kleding- en accessoirecollectie gestaag uit.

Een jarenoude jas van Dior mixt ze met Tibettaanse armbanden van plastic

Voor het wereldberoemde museum een ware snoepwinkel, en de conservatoren kiezen dan ook veertig kleurrijke kledingcombinaties uit. Een jarenoude jas van Dior gemixt met Tibettaanse armbanden van plastic en een antieke broche van de vlooienmarkt – dat werk. De expositie ontketent een stormloop aan bezoekers. En Iris, ook wel de Rare Bird of Fashion genoemd, groeit uit tot een publiek figuur en mode-icoon.

Couture en marktkoopjes

Om welke gelegenheid het ook gaat: je kunt Iris Apfel uittekenen in kleurrijk haute couture gecombineerd met een koopje van de markt, drie kettingen en zes plastic armbanden aan iedere arm. Daarboven prijkt een gigantische uilenbril en vaak een felle kleur op de lippen. Hoewel ze petite is, benadrukken haar extravagante outfits en eigenwijze, bijna brutale karakter haar markante persoonlijkheid. Het interieur van haar huizen in New York en Palm Beach doen daar niet voor onder.

In haar New Yorkse appartement – gevestigd in een chic complex uit 1929 van de architect Emery Roth – worden maar liefst vijf kamers in beslag genomen door haar kleren en sieraden. Misschien komt het door die grote bril, maar net als met kleding heeft Iris ook een uitstekend oog voor bijzondere interieuritems. Alle kamers zijn tot het plafond gevuld met curiosa uit de hele wereld. Gevraagd naar haar favoriete shopadressen, krijgen we een helder antwoord: ‘Die heb ik niet. Ik shop nooit bij dezelfde winkels en de meeste spullen heb ik gekocht bij mensen die inmiddels dood zijn.’

Apen en struisvogels

Stapels kunstboeken, gekke, kleurrijke kussentjes, antieke stoelen (uiteraard zelf bekleed), stenen apenbeeldjes, Franse kamerschermen, barokke tafeltjes uit Italië. Je kunt het zo gek niet bedenken of het staat er. Haar appartement in Palm Beach in Florida is minstens zo chaotisch euh… eclectisch. Daar vind je teddybeertjes, kinderspeelgoed en groteske figuren, zoals een struisvogel die als bar fungeert.

‘Vroeger liet ik twee keer per jaar containers vol spullen naar Amerika verschepen’

Ook opvallend: de kerstdecoraties die bijna het hele jaar in huis staan – van kerstboompjes tot guirlandes en een kersttrein. ‘De meeste spullen komen uit het buitenland’, zo vertelt ze. ‘Vroeger liet ik twee keer per jaar containers vol spullen naar Amerika verschepen.’ Verder wil ze er niet al te veel over kwijt. ‘Ik wil het absoluut niet over de interieurbusiness hebben. Dat was een heel ander leven’, zegt ze ferm.

Eigen kledingcollectie

Inmiddels reist Iris Apfel in haar eentje van hot naar her, want haar Carl is vorig jaar op honderdjarige leeftijd overleden. Hoewel ze helder en energiek overkomt, hoor je af en toe toch ook de vermoeidheid in haar stem. ‘Ik heb een miljoen projecten lopen. Vandaag heb ik weer een fotoshoot gehad. Voor warenhuis Macy’s heb ik laatst een stylingopdracht gedaan. En binnenkort lanceer ik met Home Shopping Network mijn eigen ready-to-wear kledingcollectie.’

‘Op mijn leeftijd is het fijn dat er aan je gedacht wordt. Maar mensen achtervolgen me’

Haar agenda is overvol, de telefoon staat roodgloeiend. Aan aandacht geen tekort, zeker het afgelopen decennium niet. ‘Natuurlijk ben ik dankbaar voor alle aandacht. Op mijn leeftijd is het fijn dat er aan je gedacht wordt. Maar mensen achtervolgen me. Het is momenteel absolute waanzin. Ik put mezelf uit en belandde daardoor onlangs zelfs in het ziekenhuis. Dat ga dat ik niet nog een keer laten gebeuren.’ En daarmee is het gesprek afgelopen.

In de stijl van Iris

Stoffen
Oude Franse patronen zijn haar favoriet en vormen een inspiratiebron voor haar eigen designs voor Old World Weavers. Een paar van haar favoriete stoffenhuizen floreren nog altijd:

 Lelievre lelievre.eu
 Prelle prelle.fr
 Le Manach lemanach.fr
 Edmond Petit edmond-petit.fr

Dineren
 Le Récamier 4 Rue Récamier, Parijs
‘I’m a soufflé freak, and you can’t get a good soufflé in New York.’ Dus die eet ze in Parijs.
 La Grenouille 3 East 52nd Street, New York la-grenouille.com
Favoriet in haar eigen stad. ‘De grootvader van alle restaurants en een ervaring: iedereen die er gaat eten ziet er fantastisch uit.’

Shoppen
Een sjaal van een Pakistaanse vlooienmarkt tot haute couture van Dior: Iris Apfel draagt het. Favoriete winkels heeft Apfel
dan ook niet, maar hier shop je haar unieke stijl:

 Le Bon Marché 24 Rue de Sèvres, Parijs lebonmarche.com
Hier opende dit jaar een expositie met enkele items uit Iris’ kledingcollectie. Ze noemt het luxe warenhuis ‘de grootste in zijn soort’.
 HSN hsn.com
Al vijf jaar werkt ze samen met het Amerikaanse Home Shopping Network. Bonte sieraden in haar stijl zijn er een hit en binnenkort lanceert ze haar eerste ready-to-wear collectie.
 Dries van Noten driesvannoten.be
De Belgische ontwerper, ook te zien in de documentaire Iris (zie hieronder), is inmiddels een goede vriend.

Hotels
Met haar man Carl vloog ze de wereld over en verbleef ze in de beste hotels. ‘Noem ze op en we zijn er geweest.’  Twee favoriete adressen in de Franse hoofdstad:

 Hotel Mayfair 3 Rue Rouget de L’Isle, Parijs paris-hotel-mayfair.com
 Hotel Plaza Athénée  25 avenue Montaigne, Parijs dorchestercollection.com

Gaat dat zien: documentaire Iris

De Netflix-documentaire Iris geeft een unieke kijk in haar leven. We zien Iris thuis met haar man Carl, tijdens een shoptrip in Harlem en tijdens een presentatie in het luxe warenhuis Bergdorf Goodman. Onder meer fotograaf Bruce Weber, Metropolitan-­conservator Harold Koda en ontwerpers Dries van Noten en Naeem Khan leggen uit waarom Iris hen inspireert.

Laatste nieuws